Herstel Nederlandse economie met kans op scherpe bewegingen

Het herstel van de Nederlandse economie wint in 2015 aan kracht. Door betere afzetverwachtingen investeren bedrijven meer en daarnaast geven consumenten meer uit. De grootste trekker van de groei is volgend jaar de binnenlandse vraag en niet langer de export. Overheidsmaatregelen zorgen voor een licht remmend effect, voornamelijk door bezuinigingen in de zorgsector. Het zijn vooral notarissen, de flexbranche en de automotive sector die het goed doen in 2015.

Het verwachte herstel is traag, maar de kans op scherpe en onverwachte bewegingen in de economische omstandigheden is groot. Dit staat in de vandaag verschenen publicatie ‘Ondernemen in 2015’, waarin het ING Economisch Bureau de belangrijkste economische ontwikkelingen voor 2015 voor 60 sectoren beschrijft.

Basisscenario: hogere economische gevoelstemperatuur

De groei van de Nederlandse economie valt volgend jaar naar verwachting hoger uit dan dit jaar met een groeiraming van 1,4%. Consumenten durven weer wat te besteden, de woningbouw trekt aan en bedrijven gaan meer investeren in vooral machines, software en computers. “In 2015 zal de binnenlandse vraag de grootste trekker van de economie zijn en die rol overnemen van de export.

De economische activiteit verspreidt zich over meer sectoren en is ook voelbaar op de arbeidsmarkt. Veel mensen zullen hierdoor een hogere ‘economische gevoelstemperatuur’ ervaren”, aldus ING hoofdeconoom Marieke Blom.

Rekening houden met alternatieve scenario’s vanwege kans op scherpe bewegingen

De economen van ING zien de economische structuur veranderen en dat is voor hen reden om ondernemers en consumenten nadrukkelijk te wijzen op alternatieve scenario’s. Het bijzondere monetaire beleid waardoor bewegingen op de financiële markten soms snel en onvoorspelbaar zijn, nog versterkt door de verregaande internationale verwevenheid, kunnen de economie snel aanjagen of juist remmen. Dit leidt tot een situatie waarin de economie vaker, onverwacht en hevig kan veranderen.

Consumenten en bedrijven doen er verstandig aan rekening te houden met onverwachte scherpe bewegingen in de economie”, aldus ING hoofdeconoom Marieke Blom. “Een omslag van de economie met een sneller of zwakker herstel zijn in 2015 beide reële scenario’s.” Blom verwacht wel dat zelfs in een reëel pessimistisch scenario de economische gevoelstemperatuur hoger is dan dit jaar. Want ook in dat scenario neemt de koopkracht toe, groeit de werkgelegenheid en trekt de woningmarkt verder aan.

Hoogste groei bij notarissen, flexbranche en automotive

Dat het binnenland de groei trekt vertaalt zich ook in de ‘winnaars en verliezers’ onder de sectoren. Het ING Economisch Bureau verwacht in 2015 de hoogste groei bij notarissen, de flexbranche en automotive. Notarissen profiteren van de aangetrokken woningmarkt waardoor het aantal te passeren koopaktes toeneemt. De autoverkoop krijgt in 2015 een impuls door een hogere vervangingsvraag en aanscherping van het fiscale stelsel in 2016.

De flexbranche profiteert van de aantrekkende economie en de behoefte aan flexibilisering in een volatielere economie. Ook in de bouw trek het aantal orders weer aan.

Omzetherstel geeft detailhandel wat lucht

De verbeterde stemming onder consumenten hangt samen met de dalende werkloosheid, zodat de angst voor baanverlies afneemt. Ook de besteedbare inkomens nemen wat toe en extra woningverkopen zorgen voor bestedingen in bijvoorbeeld doe-het-zelf zaken. De groei in omzet in de detailhandel bedraagt in 2015 naar verwachting 1,3% nadat de omzet in 2014 ook al licht toeneemt.

Het sterke verval in 2012 en 2013 is daarmee een halt toegeroepen. Diverse branches in de detailhandel schreven in 2014 voor het eerst in jaren weer positieve cijfers. Denk bijvoorbeeld aan (food)speciaalzaken die van 2008 tot en met 2013 hun omzet zagen dalen. Ook non-food winkels kampten sinds 2009 met krimp, maar onder andere bij schoenenwinkels, elektronicazaken en doe-het-zelf zaken lijkt de daling gestopt.

Overheidsbeleid remt economische groei

De publieke en semi-publieke sectoren remmen het economisch herstel. Effecten van eerdere maatregelen worden voelbaar. Hierdoor moeten lokale overheden flink in hun uitgaven snijden. De zorg laat in 2014 en 2015 een unieke krimp zien. De decentralisatie van zorgtaken naar gemeenten per 2015 gaat bovendien met forse beperking van beschikbare zorgbudgetten gepaard.

Bron: ING Ecnomisch bureau