Fidelity: Nexit onwaarschijnlijk na Nederlandse verkiezingen

Annastupnytska
Anna Stupnytska

Een centrumrechtse coalitie met Mark Rutte als minister-president is het meest waarschijnlijke resultaat van de Nederlandse parlementsverkiezingen, denkt Global Economist Anna Stupnytska van Fidelity International. De financiële markten zijn beducht voor een oplaaiende golf van populisme bij de aankomende reeks verkiezingen in Europa, nadat opiniepeilingen geen goede voorspellingen hebben gegeven voor de uitkomst van de Amerikaanse verkiezingen en het Brexit-referendum. In Nederland verwacht Stupnytska geen nieuwe grote electorale verrassing die tot een ‘Nexit’ zou leiden, maar wel dat de politieke onzekerheden in Europa aanhouden.

Stupnytska voorziet als meest waarschijnlijke scenario een langdurige kabinetsformatie met als resultaat een door de VVD geleide coalitie met opnieuw Mark Rutte als premier. Die heeft aangegeven dat hij niet wil regeren met Wilders, maar “het valt niet uit te sluiten dat de VVD daarop terugkomt, waarbij Rutte zich misschien terugtrekt”, stelt Stupnytska. “Op basis van de huidige peilingen zou een VVD-PVV-coalitie voor een meerderheid echter nog steeds steun nodig hebben van andere partijen, wat van Wilders waarschijnlijk onaanvaardbare politieke concessies vergt.”

Bindend Nexit-referendum onwaarschijnlijk

De nieuwe coalitie zal dan ook waarschijnlijk zonder de PVV zijn en voorstander zijn van Europese integratie, maar toch zal de nieuwe regering vermoedelijk aandringen op hervormingen in de EU om tegenwicht te bieden aan de populistische, eurosceptische en anti-immigratiesentimenten die de opkomst van de partij van Wilders heeft aangejaagd. Zelfs als Wilders een meerderheid krijgt, zit een bindend Nexit-referendum er nog steeds niet in. Zo’n wetsvoorstel zal moeilijk door zowel de Tweede Kamer als de Eerste Kamer komen. Bovendien wees een peiling van november vorig jaar erop dat 77% van de Nederlanders nog steeds voorstander is van de euro.

Vanwege de verkiezingsonzekerheid is het te begrijpen dat de rentemarge op Nederlandse staatsobligaties de afgelopen tijd is gestegen, evenals op de Franse en Italiaanse. Toch zijn momenteel de politieke vooruitzichten in Nederland niet slecht, en een door Rutte geleide coalitie kan zelfs een katalysator zijn van verdere Europese integratie, wat positief zou zijn voor de markten.

Snelle kabinetsformatie nederlaag voor populisme

“Een snelle kabinetsformatie zonder de PVV zou waarschijnlijk worden gezien als een (voorlopige) nederlaag voor het opkomende populisme, wat voor enige opluchting kan zorgen in de aanloop naar de tweede verkiezingsronde in Frankrijk”, denkt Stupnytska. “Toch zouden de coalitieonderhandelingen wel eens enkele weken kunnen duren, waardoor de markten langere tijd ongerust kunnen blijven – vooral als de PVV sterker dan verwacht uit de verkiezingen komt. Dat heeft een negatief domino-effect op de onderhandelingen over de Griekse schulden (als die dan nog niet zijn afgerond) en over de Brexit, want sommige beslissingen moeten mogelijk worden uitgesteld tot na de Nederlandse verkiezingen.”

Voor de langere termijn is in deze context het belangrijkste risico de mogelijkheid dat in Nederland een brede coalitie uiteenvalt met vervroegde verkiezingen tot gevolg, wat tot nieuwe onzekerheden zou leiden.