Verslechterde positie pensioenfondsen: zoeken naar alternatieven

In een recente brief gaf De Nederlandsche Bank aan dat de financiële positie van de Nederlandse pensioenfondsen erop achteruitgegaan is. De beleggingsresultaten lijken lang niet meer voldoende te zijn om het verschil tussen de kasgelden en de uitkeringen te blijven dekken. Volgens De Nederlandsche Bank lopen de pensioenen dan ook gevaar. Dat is niet alleen zo voor particulieren maar ook voor ondernemers die hun toekomstige financiële situatie toevertrouwen aan deze fondsen. In reactie op de discussie over het in 2015 ingevoerde FTK (nieuwe Financieel ToetsingsKader), brengt het online bedrijf E-boekhouden.nl een overzicht van andere interessante pensioenoplossingen voor ondernemers.

Pensioenen

De Fiscale Oudedagsreserve (FOR)

In de eerste plaats hebben ondernemers de vrije keuze of ze al dan niet FOR opbouwen. Wel moet de ondernemer voldoen aan het urencriterium (1.125 uren) en begin 2018 nog niet de AOW-leeftijd bereikt hebben. De ondernemer mag in dat geval 9,44% van de ondernemingswinst toevoegen aan de oudedagsreserve. Voor boekjaar 2018 gaat het om een maximaal bedrag van 8.775 euro, zonder dat dat bedrag hoger mag zijn dan het eigen vermogen. Dit deel is in dat geval vrijgesteld van belasting. De ondernemer mag de FOR beleggen maar de winsten worden dan wel gewoon belast. Overigens zal de ondernemer ook over de gespaarde bedragen belasting moeten betalen eens hij of zij op pensioen gaat. Anderzijds is het belastingtarief dan (meestal) veel gunstiger.

Aanvullend pensioen opbouwen via de jaarruimte

De Fiscale Oudedagsreserve zal naar alle waarschijnlijkheid onvoldoende zijn om een volwaardig pensioen op te bouwen. Daarom heeft de wetgever een vrije en onbelaste jaarruimte voorzien waarbij de ondernemer rechtstreeks spaart vanuit de bruto inkomsten terwijl hij of zij er toch geen vermogensrendementsheffing op hoeft te betalen. De berekening van de vrije ruimte is niet eenvoudig en houdt onder andere rekening met de inkomsten en het via de Fiscale Oudedagsreserve opgebouwde pensioen. Er zijn diverse rekentools beschikbaar om de jaarruimte eenvoudig te berekenen. Hierbij dient men echter ook rekening te houden met de reserveringsruimte voor de niet gebruikte jaarruimte van vorige jaren.

Banksparen of lijfrenteverzekering

Klassiek sparen blijft natuurlijk altijd mogelijk, maar intussen weet iedereen wel dat de spaarrentes allesbehalve interessant zijn. Een combinatie van sparen en beleggen is dan ook vaak een interessantere optie. Het helpt ook om het maximale te halen uit de Fiscale Oudedagsreserve. Bij zo’n bancaire lijfrente geldt de Europese depositogarantie tot 100.000 euro. Binnen die grenzen kan de ondernemer dus al een aardig pensioen opbouwen.

Uiteraard kan de ondernemer ook kiezen voor een lijfrenteverzekering. Dat is lang niet altijd interessanter. Zo zijn de kosten vaak hoger en is er geen Europese depositogarantie van toepassing. Als de verzekeraar failliet gaat, loopt de ondernemer dus het risico om alles kwijt te zijn. Over het algemeen mogen we erop vertrouwen dat er uiteindelijk een overname zou volgen, toch is het risico op een gedeeltelijk verlies ook dan reëel.

Zelfstandige zonder pensioenopbouw: geen goed idee

Hoewel we het niet zouden adviseren, zijn er nog steeds heel veel ondernemers die bewust kiezen voor een leven zonder pensioenopbouw. Zij zien hun economische groei, hun investeringen en hun vastgoed dan als hun appeltje voor de dorst. Voor hen impliceert pensioen dat ze alles verkopen en zo een mooi eindkapitaal vergaren. Een aannemelijke optie is het zeker wel. Of toch wanneer de ondernemer heel wat vertrouwen heeft in zijn of haar kunnen. Gaat het om een startende ondernemer die z’n sporen in het ondernemerschap nog moet verdienen? Dan is één van bovenstaande opties misschien toch een betere keuze…