Gemengd beeld voor de horeca in 2025 en 2026

De vooruitzichten voor de Nederlandse horeca zijn wisselend. Door een verbeterde koopkracht nemen de bestedingen dit jaar toe, maar het herstel blijft beperkt. Aanhoudend laag consumentenvertrouwen en stijgende horecaprijzen remmen de groei. De relatief hoge inflatie zorgt ervoor dat de prijzen in de horeca dit jaar naar verwachting gemiddeld met 5% stijgen, wat de winstmarges onder druk zet en kan leiden tot faillissementen of bedrijfssluitingen. In deze uitdagende markt biedt kunstmatige intelligentie (AI) kansen voor de horeca. Door processen te automatiseren en beter in te spelen op klantbehoeften, kunnen horecabedrijven efficiënter werken. Dit vermindert verspilling en verhoogt de omzet. Zo versterkt AI de strategische positie van horecaondernemers in een steeds competitievere markt. Dit staat in het nieuwe vooruitzicht voor de horeca van ING Research.

Gematigde groei voor de horeca

De verwachte volumegroei voor de horeca is met 1% dit jaar en 1,5% in 2026 gematigd positief. Door een combinatie van hogere lonen en lagere inflatie geeft de consument zowel dit jaar als volgend jaar naar verwachting meer uit in de horeca dan in 2024. Ondanks een stroeve start van het jaar in de maanden januari en februari, laten de bestedingen bij eetgelegenheden vanaf maart een stijgende lijn zien, mede dankzij het zonnige weer. Zo blijkt uit de ING betaaldata dat restaurants en (eet)cafés in de periode januari t/m mei 2025 een omzetgroei van 6,5% en een volumegroei van 1,5% realiseerden.

Vooruitzichten hotelbranche positief

Ondanks de geplande btw-verhoging van 9% naar 21% in 2026, blijven de vooruitzichten voor de Nederlandse hotelbranche positief. Net als vorig jaar wordt voor 2025 opnieuw een groei van 4% in het aantal hotelovernachtingen voorzien. De consument kiest vaker voor een korte vakantie in eigen land. En ondanks de hogere prijzen is er bij zowel de binnenlandse als buitenlandse hotelgast nog altijd de bereidheid om te betalen. Ook de komende jaren blijft het aantal hotelovernachtingen naar verwachting groeien. Nederland wordt als reisbestemming steeds aantrekkelijker, onder meer vanwege ons klimaat met gematigde temperaturen, een stabiele geopolitieke omgeving en een relatief hoog serviceniveau.

Gemiddeld 5% hogere prijzen in 2025

Naar verwachting stijgen de prijzen in de horeca dit jaar met 5%, wat weliswaar lager is dan in de drie voorgaande jaren, maar nog altijd hoger is dan de inflatie in Nederland. Dit komt vooral door stijgende voedingsprijzen en oplopende personeelskosten. Overigens kunnen lang niet alle horecaondernemers de hogere kosten volledig bij de gast in rekening brengen. Dit geldt vooral voor restaurants en cafés. Immers, als de prijs van een biertje of een maaltijd te hoog wordt blijven de gasten weg. Met als gevolg dat een deel van de hogere kosten ten laste komt van de winstmarge, wat tot financiële problemen kan leiden.

Veel bedrijfssluitingen onder restaurants en cafés

Dit is ook terug te zien in de ontwikkeling van het aantal faillissementen. In de periode januari t/m mei 2025 gingen er 154 horecabedrijven failliet, het hoogste aantal in jaren. De faillissementen betroffen met name restaurants, snackbars en (eet-)cafés. Naar verwachting blijft het aantal faillissementen in 2025, net als vorig jaar, op hoog niveau, onder meer door de relatief hoge inflatie en een beperkte groei. Overigens gaan er niet alleen meer horecabedrijven failliet, maar zijn er ook meer – al dan niet vrijwillige - bedrijfssluitingen. Zowel in het eerste kwartaal van 2024 als in 2025 sloten fors meer horecabedrijven hun deuren, met name restaurants, cafés en cateringbedrijven.

“De marktomstandigheden in de horeca blijven uitdagend. Wat opvalt is dat er in de horeca, net als in veel andere sectoren, sprake is van een groeiende tweedeling tussen bedrijven”, aldus Katinka Jongkind, sectoreconoom Leisure bij ING Research. “Enerzijds zijn er horecazaken die met innovatieve concepten succesvol weten in te spelen op veranderende marktomstandigheden en consumentenvoorkeuren. Anderzijds zijn er ook bedrijven die deze omslag niet willen of kunnen maken, vaak vanwege de leeftijd van de ondernemer, beperkte middelen of financiële problemen. Dit zijn veelal de horecazaken die failliet gaan, dan wel zelf hun zaak sluiten.”

Minder verspilling en meer omzet dankzij AI-technologie

In een competitieve sector waar marges onder druk staan, zoals bij restaurants, biedt kunstmatige intelligentie (AI) kansen. “Om toekomstbestendig te blijven kunnen restaurants meer inzetten op AI-technologie”, aldus Jongkind. “Zo kan AI-technologie bijvoorbeeld op basis van historische verkoopdata en weersvoorspellingen nauwkeurige voorspellingen doen over de verwachte drukte. Door de voorraden hierop aan te passen, leidt dit onder meer tot minder verspiling. Op basis van beschikbare klantdata kunnen restaurants bovendien hun omzet verhogen door gepersonaliseerde aanbiedingen te doen aan reguliere gasten, zoals korting, een gratis drankje of een speciaal menu. Iets wat in de vlieg- en hotelbranche al langer gemeengoed is, maar in de restaurantbranche vrijwel nog niet.”