Energiemonitor ACM: Vuldoel gasopslagen gehaald, hoge elektriciteitsprijs op windstille zomeravond

De vulgraad van de Nederlandse gasopslagen is de afgelopen maand gestegen van 37% naar 49%. Daarmee is de vuldoelstelling van 47% op 1 juli gehaald. De gasprijs was in juni erg volatiel door geopolitieke ontwikkelingen. Op de groothandelsmarkt voor elektriciteit zorgden de warme en windstille zomeravonden voor aanzienlijke prijspieken. Dat blijkt uit de verschillende Energiemonitors van de Autoriteit Consument & Markt (ACM).

Groothandelsmarkt gas

Aan het begin van juni stond de groothandelsprijs van gas op circa €37 per MWh, steeg vervolgens tot ruim €42/MWh, en daalde later in die maand ook weer snel tot €33 per MWh, wat op dit moment ook nog ongeveer de prijs is. De volatiele gasprijs in juni werd onder meer veroorzaakt door de strijd tussen Israël en Iran en de vrees voor het afsluiten van de Straat van Hormuz, een belangrijke scheepvaarroute voor olie en vloeibaar aardgas (LNG). Afsluiting van de Straat van Hormuz zou daarom gevolgen hebben voor de wereldwijde energievoorziening en -prijzen.

Het tijdig vullen van de gasopslagen is belangrijk voor de leveringszekerheid in de wintermaanden als de vraag naar gas toeneemt. Goedgevulde gasopslagen verminderen ook de afhankelijkheid van directe gasimport tijdens prijspieken. Het prijsverschil van gas tussen de zomer en de winter is verder gegroeid, waardoor het voor marktpartijen aantrekkelijker is geworden om uit eigen beweging de gasopslagen verder te vullen. De toevoer van LNG aan Nederland bleef in juni onverminderd hoog, vergelijkbaar met het recordniveau dat in mei werd behaald.

Groothandelsmarkt elektriciteit

Op de elektriciteitsmarkt waren de prijzen in juni sterk afhankelijk van het weer. Bij veel aanbod van groene stroom zijn de prijzen laag tot negatief, terwijl bij weinig wind- en zonnestroom de prijzen aanzienlijk stijgen. Vorige maand deden zich aanzienlijke prijspieken voor, veroorzaakt door een fenomeen dat 'Heißflaute' wordt genoemd. Dit treedt op tijdens zeer warme avonden wanneer het windstil is en de zon ondergaat, terwijl de vraag naar elektriciteit hoog blijft, bijvoorbeeld door het gebruik van airconditioning. Op 30 juni steeg de uurpijs in de avond hierdoor tot bijna €520 per MWh. Consumenten met een dynamisch energiecontract merken deze grote prijsschommelingen direct op hun energierekening. Tijdens de prijspieken betalen zij aanzienlijk meer voor hun stroom. Daar staat tegenover dat zij tijdens momenten met lage of negatieve groothandelsprijzen juist kunnen profiteren door op die momenten elektriciteit te verbruiken.

Consumentenprijzen

Het aantal huishoudens met een dynamisch contract blijft stijgen ten koste van variabele contracten. Het aantal huishoudens met een vast contract is stabiel. Net als bij vaste en variabele contracten ziet de ACM verschillen in de manieren waarop dynamische leveranciers omgaan met stroom van huishoudens met zonnepanelen. Sommige dynamische leveranciers vragen hiervoor terugleverkosten, andere doen dat niet of keren hiervoor zelfs een bonus uit. Soms ook ter beloning voor het slim laten aansturen van de zonnepanelen, waarbij ze bijvoorbeeld op afstand kunnen worden afgeschakeld wanneer de prijs negatief is. Dit betekent dat er voor huishoudens met zonnepanelen wat te kiezen is en dat goede vergelijking kan lonen.

Uit de Monitor Consumentenmarkt Energie blijkt dat de prijzen van variabele contracten vrijwel constant zijn gebleven ten opzichte van vorige maand, terwijl de aangeboden tarieven voor nieuwe vaste contracten met 1 tot 3% zijn gestegen.

Beduidend hogere tarieven

De ACM houdt toezicht op de tarieven van energieleveranciers. Bij dit toezicht kijkt de ACM onder andere naar prijsverschillen tussen leveranciers en de redenen voor het prijsverschil. Uit de Monitor Consumentenmarkt Energie van de ACM blijkt dat tarieven van bepaalde contracten voor huishoudens deze maand beduidend hoger zijn dan vergelijkbare contracten van andere leveranciers.

- Leverancier
- Pure Energie - vast 1 jaar (gas)
- Powerpeers - vast 1 jaar (gas)
- Kikker energie - variabel (elektriciteit)
- Powerpeers - variabel (elektriciteit)
- Energyhouse - variabel (elektriciteit)
- Kikker Energie - dynamisch (gas en elektriciteit)

Uit de Monitor Consumentenmarkt Energie van de ACM blijkt verder dat een aantal leveranciers beduidend hogere tarieven rekent voor hun modelcontract. Dit is het geval bij ANWB Energie, EnergyZero, Tibber, Clean Energy, Groenpand, easyEnergy, Nieuwestroom, Energie VanOns, en Gewoon Energie. Een modelcontract is een standaardcontract met een variabele prijs die normaal gesproken jaarlijks op 1 januari en 1 juli aangepast kan worden. Alle energieleveranciers zijn wettelijk verplicht een modelcontract aan te bieden, dit geldt ook voor leveranciers die bijvoorbeeld uitsluitend dynamische contracten aan willen bieden. Het feit dat het tarief van het modelcontract beduidend hoger is zegt niets over de tarieven van de andere contracten die deze leveranciers aanbieden.