AI op de werkvloer: Nederlandse bedrijven blijven hangen in AI-experimenten

Artificial Intelligence (AI) staat hoog op de agenda van Nederlandse bedrijven. Maar hoe zetten organisaties de technologie in de praktijk in? Waar het ene bedrijf al experimenteert met slimme toepassingen, blijft de ander nog terughoudend. Nieuw onderzoek van InSpark laat zien hoe Nederlandse organisaties met AI omgaan, welke belemmeringen zij ervaren en waar de grootste verschillen liggen tussen sectoren.

Uit het onderzoek blijkt dat Nederlandse organisaties nog voorzichtig zijn met AI. Slechts 8% heeft de technologie organisatiebreed en strategisch ingezet. Een kwart zet AI inmiddels structureel in binnen meerdere processen, maar nog niet over de hele linie. De meeste bedrijven blijven echter voorzichtig: 31% verkent de mogelijkheden met losse initiatieven om de toekomstige waarde te peilen en 25% test het alleen in kleinschalige pilots. 11% doet er (nog) helemaal niets mee.

Kennis en gedrag staan omarming in de weg

Voor de meeste bedrijven is AI in de eerste plaats een manier om slimmer en efficiënter te werken. 34% van de organisaties noemt dit als belangrijkste reden, gevolgd door innovatie (23%), kostenbesparing (15%) en een betere klantbeleving (14%). Toch zijn er ook een aantal belemmeringen. Het vaakst genoemd: een gebrek aan interne kennis (59%) en gebrekkige kwaliteit van data (54%). Ook zorgen over veiligheid en verouderde IT-systemen spelen mee.

Volgens Sanne Cornelissen, expert op het gebied van efficiënt werken en AI, ligt het probleem ook in gebrek aan kennis, wat zorgt voor terughoudend gedrag: “De grootste uitdaging is niet de technologie, maar ons gedrag dat achter blijft. We weten dat AI kan helpen, maar door onwetendheid of tijdgebrek benutten we het niet. Als je niet weet hoe iets werkt, gebruik je het niet en ga je AI ook niet in bedrijfsprocessen verwerken. Snelle ontwikkelingen maken dat gevoel alleen maar sterker.”

Sectoren ervaren verschillende uitdagingen

De uitdagingen verschillen bovendien per sector. In de zorg spelen beveiligingsrisico’s en gebrek aan expertise een grote rol, terwijl de financiële sector en overheid vooral worstelen met datakwaliteit. IT-bedrijven kampen juist vaker met onduidelijkheid over verantwoordelijkheden. Cornelissen ziet dit ook: “Sectoren als IT, zakelijke dienstverlening en finance lopen verder voor, terwijl de overheid, zorg en onderwijs terughoudender zijn. Dit komt vaak door privacy en een lastiger inkoopproces.”

Wat doen we met de gewonnen tijd?

Toch liggen de kansen er wel degelijk. Bedrijven die AI slim en strategisch inzetten, zien niet alleen hun processen soepeler lopen, maar ook de klantbeleving en het werkplezier verbeteren. Volgens Cornelissen staat het Nederlandse bedrijfsleven daarmee op een belangrijk keerpunt: “Op korte termijn wordt AI vaak overschat, maar op lange termijn onderschat. Het wordt echt tijd dat we de gedragskant minder gaan negeren. AI kan ons tijdwinst geven, maar de winst zit niet alleen in productiviteit. De winnaars zijn de bedrijven die AI niet alleen zien als efficiëntietool, maar ook bewust nadenken over hoe de gewonnen tijd wordt besteed.”