Bijna de helft van de zzp’ers (48%) kreeg in de afgelopen twaalf maanden te maken met klanten die hun facturen te laat betaalden. Dat percentage is sinds 2023 onveranderd en wijst op een hardnekkig probleem. Opvallend is dat veel zelfstandigen kansen laten liggen om sneller betaald te krijgen. Moderne betaaloplossingen zoals betaallinks en QR-codes op de factuur worden nog maar weinig gebruikt, terwijl zzp’ers die voor particulieren en kleine ondernemers werken hier juist uitstekende ervaringen mee hebben. Dat blijkt uit onderzoek van zzp-bank Knab onder ruim 600 zelfstandigen.
Zelfstandigen die opdrachten uitvoeren voor particulieren en kleine ondernemers kunnen het verschil maken met een eenvoudige aanpassing: een factuur met een betaallink of QR-code. Slechts één op de vier (25%) gebruikt dit momenteel. Onder deze groep merkt 90% dat klanten hierdoor sneller betalen, vaak zelfs binnen één dag. “Sinds ik een QR-code toevoeg, hoef ik bijna nooit meer achter mijn geld aan te gaan. Vaak betaalt de klant dezelfde dag nog,” vertelt een diëtist.
Volgens Casper Zwart, onderzoeker bij Knab, is gemak de doorslaggevende factor: “Een betaallink op de factuur verlaagt de drempel om direct te betalen via iDEAL of mobiel bankieren. Bij grotere organisaties, zoals overheid of grootzakelijk, maakt zo’n link minder verschil: daar werken betaalprocessen met inkoopnummers, vaste rondes en centrale administraties. Wat daar vooral helpt, is dat de factuur in één keer compleet is en direct bij de juiste afdeling belandt.”
Niet elk type opdrachtgever betaalt even slecht. Het vaakst gaat het mis bij grote bedrijven: 35% van de zzp’ers die voor hen werken kreeg de afgelopen twaalf maanden minstens één keer te laat betaald. Ook zzp’ers onderling (27%), particulieren (26%) en zelfs de overheid (21%) zijn geregeld te laat. Gemiddeld worden te laat betaalde facturen 18 dagen na de afgesproken termijn betaald. In 16% van de gevallen loopt de vertraging zelfs op tot meer dan een maand. “Bij een groot bedrijf moet ik soms drie of vier maanden wachten, en dan komt er ineens een bulkbetaling. De Belastingdienst wacht daar helaas niet op,” aldus een beroepsduiker (standaard betaaltermijn: 14 dagen).
De gemiddelde factuur in het onderzoek bedraagt ruim € 4.200 exclusief btw. Een late betaling kan dus flink drukken op de cashflow. Voor de meeste zzp’ers blijven de gevolgen beperkt tot frustratie en extra tijd, maar 19% zegt weleens liquiditeitsproblemen te ervaren door te late betalingen. Zij lossen dat meestal op met spaargeld of privévermogen; anderen stellen hun eigen salaris uit of schuiven betalingen door. Daarnaast moest 23% van de zelfstandigen het afgelopen jaar omzet afboeken als oninbaar, gemiddeld 1,4% van de jaaromzet.
Sinds een paar jaar geldt een wettelijke betaaltermijn van 30 dagen voor grote bedrijven richting zzp’ers, tenzij anders afgesproken. Toch zegt 57% van de zelfstandigen weleens geconfronteerd te worden met langere termijnen van 45 of 60 dagen. Veel zzp’ers gaan daar tegen hun zin in mee akkoord, omdat ze anders het werk mislopen.
Honderden deelnemers aan het onderzoek deelden hun beste tips om sneller betaald te krijgen. Zwart: “Wie sneller betaald wil krijgen, kijkt niet alleen naar de klant, maar ook naar zichzelf. Voor grote klanten telt vooral een foutloze factuur die direct voldoet aan alle eisen en referenties. Voor kleine klanten werkt gemak het best: een betaallink of QR-code is volgens veel gebruikers echt een wondermiddel om razendsnel betaald te krijgen.”