De stille kracht achter vertrouwen in de beurs: de rol van de accountantsverklaring
Inleiding
In de wereld van beleggen en kapitaalmarkten is vertrouwen alles. Een belegger moet erop kunnen vertrouwen dat de cijfers kloppen, dat de bestuurder geen zaken verbergt en dat de jaarrekening een solide uitgangspunt vormt voor waardeoordeel. In dit speelveld speelt de accountantsverklaring een centrale rol. Vanuit het perspectief van de belegger of analist blijkt die verklaring vaak ondergewaardeerd. Toch kan hij beslissend zijn. In dit artikel bekijken we waarom de accountantsverklaring zo belangrijk is voor beleggers en analisten, wat hij precies inhoudt, welke soorten er zijn en waar je op moet letten. Dat doen we met voorbeelden en casussen die laten zien wat er goed kan gaan en wat niet.
De experts van accountantsverklaring.nl leggen u graag uit hoe u om kan gaan met een accountantsverklaring als belegger.
Wat is de accountantsverklaring en waarom bestaat hij
Wat doet een accountant
Een externe onafhankelijke accountant onderzoekt de jaarrekening van een onderneming volgens professionele standaarden en geeft daar een oordeel over. In essentie onderzoekt hij of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële positie, het resultaat en de geldstromen van de onderneming. Het is geen garantie dat er geen fouten of fraude zijn, maar het is wel redelijke zekerheid dat de jaarrekening vrij is van belangrijke onjuistheden.
Waarom belangrijk voor beleggers
Voor beleggers en analisten is de jaarrekening een kernbron. Als die cijfers betrouwbaar zijn, kun je daarop voortbouwen. Je kunt waarderingen maken, risico’s inschatten en vergelijkingen leggen. Een goed uitgevoerde controle verhoogt de geloofwaardigheid van die cijfers, verlaagt het informatierisico en kan zo de kapitaalkosten voor een onderneming verlagen. Omgekeerd geldt dat een zwakke verklaring of een waarschuwing juist een negatief signaal is voor de markt.
De vertrouwensfunctie
De audit fungeert als een poortwachter in de kapitaalmarkt. Hij zorgt ervoor dat investeerders, banken en andere belanghebbenden meer vertrouwen hebben in de financiële informatie die wordt gepubliceerd. Door de accountantsverklaring weten gebruikers van het jaarverslag dat er een onafhankelijke toets is geweest. Dat vergroot het vertrouwen, ook al biedt het geen absolute zekerheid.
De types accountantsverklaring: wat moet je lezen
Goedgekeurd oordeel
Een goedgekeurde verklaring betekent dat de accountant van mening is dat de financiële overzichten een getrouw beeld geven van de financiële positie, het resultaat en de geldstromen. Voor een belegger is dit het meest geruststellende oordeel.
Oordeel met beperking
Soms komt de accountant tot de conclusie dat er wel iets aan de hand is. Dat kan te maken hebben met onvoldoende bewijs of een onjuistheid die niet gecorrigeerd is. In dat geval volgt een oordeel met beperking. Dat betekent dat er een afwijking is, maar dat die niet alles in de cijfers raakt.
Afgekeurd oordeel
Bij een afgekeurde verklaring is er iets mis dat wijdverbreid is. De cijfers geven geen getrouw beeld meer. Dat is voor beleggers een groot waarschuwingssignaal.
Oordeelonthouding
Als de accountant niet genoeg informatie kan verzamelen om een oordeel te vormen, geeft hij geen oordeel. Dit komt bijvoorbeeld voor als de administratie ontbreekt of als de onderneming geen documenten verstrekt.
Waarom de nuance telt
Het oordeel is niet zwart wit. Ook in een goedkeurende verklaring kunnen signalen zitten. De toelichtingen van de accountant, zoals de belangrijkste controlepunten, geven waardevolle informatie. Daaruit blijkt op welke onderdelen veel onzekerheid of inschatting zat. Dat helpt beleggers beter te begrijpen waar de kwetsbaarheden liggen.
Hoe beleggers de accountantsverklaring kunnen gebruiken
Kijk verder dan de stempel
Veel beleggers zien een goedkeurende verklaring als vanzelfsprekend. Toch is het oordeel een signaal over de kwaliteit van de cijfers. Een wijziging in het oordeel kan invloed hebben op de koers of op de risicoperceptie van beleggers.
Let op de toelichtingen
De toelichtingen in het rapport, bijvoorbeeld over schattingen of continuïteit, vertellen waar de accountant risico’s zag. Dat zijn vaak vroege signalen van mogelijke problemen.
Combineer met andere signalen
Een accountantsverklaring staat niet op zichzelf. Combineer de informatie met de toelichtingen van het bestuur, de marktpositie van het bedrijf en de sector. Zo ontstaat een completer beeld van de betrouwbaarheid van de cijfers.
Voorbeeld
Stel dat een bedrijf een goedkeurende verklaring krijgt, maar dat de accountant vermeldt dat er veel onzekerheid is over de waardering van bepaalde activa. Dat is een signaal dat beleggers moeten oppikken. Het zegt niet dat er iets mis is, maar wel dat dit een punt is om kritisch te volgen.
Casussen uit de praktijk
Positieve casus
Er zijn bedrijven die dankzij een sterke accountantsverklaring en transparante verslaggeving extra vertrouwen genieten op de beurs. Beleggers zien dat de cijfers grondig zijn getoetst en dat de onderneming open communiceert. Zulke bedrijven hebben vaak een lagere risicopremie en een betere toegang tot kapitaal.
Negatieve casus: Wirecard
Wirecard uit Duitsland was jarenlang een snelgroeiende betaaldienstverlener. De onderneming kreeg steeds goedkeurende verklaringen van haar accountant, terwijl er al vroeg signalen waren van mogelijke fraude. In 2020 bleek dat 1,9 miljard euro die op bankrekeningen zou staan niet bestond. Het bedrijf ging failliet en beleggers verloren miljarden. Achteraf bleek dat de controle ernstig tekort was geschoten. Het voorbeeld toont dat zelfs een goedkeurende verklaring geen garantie biedt en dat beleggers altijd kritisch moeten blijven.
Nederlandse context
In Nederland is het toezicht op accountants de afgelopen jaren versterkt. Er zijn regels over verplichte kantoorroulatie, onafhankelijkheid en kwaliteitstoetsing. Dat alles moet het vertrouwen in de accountantsverklaring versterken. Voor beleggers betekent het dat ze meer zekerheid hebben over de onafhankelijkheid van de controleur.
Waarom de accountantsverklaring telt voor beleggers
Een goede accountantsverklaring is niet alleen een formaliteit. Ze beïnvloedt direct hoe beleggers de betrouwbaarheid van een bedrijf zien. Een bedrijf dat zijn zaken op orde heeft, profiteert van lagere financieringskosten en een beter imago. Een onderneming met een zwakke verklaring of met waarschuwingen in de toelichting wekt juist twijfel.
Praktische checklist voor beleggers
- Controleer welk oordeel is afgegeven
- Lees de toelichting van de accountant zorgvuldig
- Let op belangrijke aandachtspunten zoals waarderingen of continuïteit
- Kijk naar hoe lang de accountant verbonden is aan het bedrijf
- Let op of het kantoor bekendstaat om kwaliteit of juist om incidenten
- Vergelijk met andere bedrijven in dezelfde sector
- Kijk naar de ontwikkeling van het oordeel door de jaren heen
- Weeg het oordeel mee in de waardering van het aandeel
Beperkingen van de accountantsverklaring
Een accountantsverklaring heeft ook grenzen. De controle kijkt naar het verleden, niet naar de toekomst. Er kan altijd iets misgaan na balansdatum. Ook kan de accountant niet alles ontdekken, zeker niet als er sprake is van opzettelijke fraude. De verklaring geeft redelijke zekerheid, geen absolute zekerheid.
Daarnaast verschilt de kwaliteit van de controle per kantoor en per land. In landen met zwakker toezicht is de waarde van een verklaring kleiner. En niet elke belegger interpreteert het oordeel goed. Sommige reageren overdreven op een kleine waarschuwing, anderen negeren die juist volledig.
Conclusie
De accountantsverklaring is de stille kracht achter vertrouwen in de beurs. Ze vertelt beleggers dat de cijfers niet alleen door het management zijn opgesteld, maar ook onafhankelijk zijn getoetst. Een goed oordeel verhoogt het vertrouwen, verlaagt de kapitaalkosten en helpt bedrijven aan een stabieler imago.
Een afwijkend oordeel of een waarschuwing is geen ramp, maar wel een reden om goed te kijken wat er speelt. Voor beleggers is het een kans om risico’s beter te begrijpen. Voor bedrijven is het een aansporing om transparant te zijn.
Wie de accountantsverklaring begrijpt, begrijpt het fundament van financiële betrouwbaarheid. Daarom verdient ze meer aandacht. Ze is misschien onopvallend, maar ze vormt het hart van vertrouwen in de markt.
Heeft u een accountantsverkalring nodig? Neem dan contact op met de deskundigen van accountantsverklaring.nl om uw verklaring binnen te halen.
