Automatische deuren en toegankelijkheid: de nieuwste Europese normen
De automatisering van ramen en deuren kan er voor zorgen dat de toegankelijkheid en het gebruik van gebouwen sterk verbetert.
Ramen en deuren kunnen op verschillende manieren worden geautomatiseerd. Zo zijn er momenteel automatische openingssystemen voor deuren, maar ook voor kantel-klapramen en schuiframen. Het gebruik ervan moet evenwel altijd veilig gebeuren, of het nu gaat om het normale gebruik ervan of te verwachten misbruik. Dit heeft vooral betrekking op personen met beperkte mobiliteit, volwassenen of kinderen, anders gezegd de meer kwetsbare personen. Dit artikel behandelt met name het veiligheidsaspect van voetgangersdeuren die automatisch openen.
De aangedreven elektrische deuren moeten voldoen aan bepaalde normen, en met name aan de basisvoorwaarden zoals voorzien in de Europese richtlijn. Dit betekent dat de fabrikant extra aandacht moet vestigen op het openings- en sluitmechanisme en op de beveiliging ervan.
Gebruiksrisico's van automatische deuren
Het gebruik van automatische deuren voor voetgangers is niet zonder risico. Hier volgen een aantal risico's en de beschermingsmaatregelen die moeten worden genomen.
Beknelling
Bij het openen en het sluiten van de deur, moet men erop letten dat het lichaam of bepaalde lichaamsdelen niet bekneld raken. Het is mogelijk dit risico te verminderen:
Door de automatische deur uit te rusten met een drukgevoelige sensor
Contact met het deurblad Door het gebruik van elektrogevoelige sensoren kan ieder rechtstreeks contact tussen het deurblad en de gebruiker vermeden worden. De deur zal dan tot stilstand komen wanneer er een beweging of obstakel gedetecteerd wordt.
Brand en stroomuitval
Bij het uitvallen van de stroomtoevoer moet de deur (handmatig) kunnen worden geopend en automatisch ontgrendeld. In dergelijke situaties kan de kracht die nodig is soms groter zijn en dus niet haalbaar blijken voor personen met een beperking.
Aangepast slot
Het slot van een automatische deur moet automatisch kunnen worden ontgrendeld als de deur geactiveerd wordt. Afhankelijk van het type automatische deur is het dus verstandig te voorzien in een aangedreven slot of een elektrische slotplaat. Mechanische sloten kunnen niet worden gebruikt bij automatische deuren.
Deze normen maken deel uit van de machinerichtlijn 2006/42/EG. Ze voldoen aan de NBN EN ISO 12100 norm en moeten worden toegepast binnen de Europese Unie.
Verder zijn automatische schuif- of draaideuren binnen gebouwen toegestaan nadat eerst het advies van de departementale veiligheidscommissie werd ingewonnen. Voor gebouwen van een ander type dient het advies te worden ingewonnen van de centrale veiligheidscommissie.
Voor nieuwe installaties wordt de vrije breedte gespecificeerd naar gelang van het aantal te evacueren personen. Bij gebouwen waarin het aantal te evacueren personen onder de 500 ligt, bedraagt deze vrije breedte tussen 0,90 m en 3,60 m. Bovendien wordt het aantal vrije breedtes verhoogd met één eenheid per 500 personen of een fractie van 500 personen, en de samentelling van alle breedtes wordt berekend volgens doorgangseenheid per 100 personen of een fractie daarvan. Bij renovatie mag de breedte van 0,90 m echter teruggebracht worden tot 0,80 m.
