In het verleden was het zo dat bedrijven in de meeste gevallen in familiehanden waren. Het eigendom bleef binnen de familie, en werd generatie na generatie voortgezet. Medewerkers die in loondienst werkten, bleven dit ook hun gehele leven doen. De laatste jaren is er echter een sterke kentering zichtbaar. Steeds meer mensen in ons land kiezen ervoor als zelfstandige te gaan werken. De meeste beginnen klein, als zzp’er. Wil je het groter aanpakken, dan kun je er ook voor kiezen een bedrijf te kopen. Dit is ook een goede optie als je al een bedrijf hebt, en wil uitbreiden. Wat komt er eigenlijk allemaal kijken bij het kopen van een bedrijf? Hieronder lees je meer over zes belangrijke stappen tijdens dit proces.
Weet je nog niet precies wat voor bedrijf je zoekt? Vrees niet, want dat geldt voor de meeste ondernemers. Wat helpt voor de noodzakelijke focus is een uitgebreid zoekprofiel opstellen. Welke branche of sector, welk type bedrijf, hoe groot qua omzet of aantal medewerkers, in welke regio, in welke bedrijfsfase, een gehele of gedeeltelijke overname, hoeveel risico wil je lopen en op welk termijn wil je het bedrijf overnemen? De zoekcriteria vaststellen maakt de zoektocht niet alleen overzichtelijker, maar geeft ook een serieuzere indruk bij overnameadviseurs en potentiële verkopers.
De overnamemarkt voor bedrijven is niet zo transparant als bijvoorbeeld de woningmarkt waar je vrijwel het gehele aanbod online vindt. Er zijn zekere handige online platforms zoals Brookz, maar verder kun je ook binnen je eigen netwerk en bij overnameadviseurs, banken, accountants en advocaten informeren en events en branche- en ondernemersbijeenkomsten bijwonen.
Heb je een interessant bedrijf gevonden? Vraag dan een informatiememorandum op. Hierin vind je bijvoorbeeld meer informatie over de producten of diensten, markt en concurrentie, klanten en leveranciers en de medewerkers. Ga ook na hoe bepalend de huidige eigenaar is voor het succes van het bedrijf, en probeer te achterhalen wat nu precies het geheim van het bedrijf is.
Vervolgens ga je kijken wat een bedrijf waard is in jouw optiek, en wat je er maximaal voor zou willen neerleggen. De waarde wordt vooral bepaald door wat je in de toekomst met het bedrijf denkt te kunnen gaan verdienen. Hierbij kijk je vooral naar de afhankelijkheid van de ondernemer, brutowinst en samenstelling van de omzet. Gemiddeld ligt de waarde voor MKB-bedrijven op ongeveer vijf maal de brutowinst. Vervolgens ga je nadenken over een prijs. Deze hangt onder andere af van hoe graag je het bedrijf wil overnemen, de concurrentie van andere kopers en je financieringsmogelijkheden.
Hebben jij en de verkoper de intentie een deal te maken? Dan bestaat de volgende stap uit het regelen van de financiering van de koop. Er zijn diverse financieringsmogelijkheden. Het kan gaan om eigen vermogen, een banklening, een achtergestelde lening, een earn-out of private equity. In de praktijk passen kopers vaak een mix van financieringsbronnen toe (stapelfinanciering) om te overname te realiseren.
Het bedrijf doorgelicht en de financiering rond? Dan ga je onderhandelen om tot een goede deal te komen. Bepaal vooraf je limiet en je doelstellingen, en de garanties en vrijwaringen die je wil afspreken. Hoewel het lastig kan zijn, is het belangrijk om niet te emotioneel en afhankelijk te zijn. Wees bereid de koop af te blazen, als je in een slechte positie komt.
Heb je een akkoord bereikt met de verkoper? Dan is het tijd voor de officiële overdracht bij de notaris. Daar de definitieve handtekeningen zetten, noemen ze ook wel de closing. Enerzijds gaat het om het tekenen van de koopovereenkomst met de koopsom, de betalingsvoorwaarden en alle andere afspraken. Na het passeren van de notariële akte van levering ban je de nieuwe eigenaar van de aandelen.
Gefeliciteerd, je kunt de champagne ontkurken!