LFDE : ‘De wraak van de thuisspelers’

Door Enguerrand Artaz, strategisch analist bij La Financière de l’Échiquier (LFDE)

Enguerrand artaz
Enguerrand Artaz
Van de Saturnaliën in het oude Rome over het Narrenfeest in de Middeleeuwen tot sommige aristocratische bals in het Engeland van de 19e eeuw; de geschiedenis is doorspekt met feesten waarop het huispersoneel op gelijke voet stond of zelfs de plaats innam van de meesters. Die traditie lijken de Europese beurzen vandaag nieuw leven te willen inblazen.

Sinds begin dit jaar doen de 'thuisspelers' – lees: de aandelen van bedrijven die zich hoofdzakelijk op de Europese interne markt richten – het namelijk een stuk beter dan de 'meesters' van het afgelopen decennium, de exportbedrijven.

Handelsspanningen verklaren het verschil niet volledig

Op het eerste gezicht lijkt dat logisch: nu de Amerikaanse invoerheffingen de handelsspanningen doen oplopen, ligt het voor de hand dat bedrijven die op de wereldmarkt mikken, de zwaarste klappen krijgen. Tijdens de vorige handelsoorlog, in 2018 en 2019 – die weliswaar vooral speelde tussen de VS en China – was dat echter niet het geval. Aandelen van internationaal actieve bedrijven vergrootten toen zelfs nog hun voorsprong op binnenlandse spelers.

Exporteurs onder druk van meerdere factoren

De echte redenen voor de machtswissel die we sinds begin dit jaar zien, zijn divers. Exportbedrijven ondervinden steeds meer tegenwind. De grootste boosdoener zijn natuurlijk de invoerheffingen van Donald Trump, maar er is ook de aanhoudende zwakte van die andere belangrijke afzetmarkt voor Europese exporteurs: China. Er duiken tekenen van beterschap op, maar de vraag vanuit de Chinese consument blijft bedrukt – een bezorgdheid die met name bedrijven uit de luxesector, niet het minst LVMH , vaak uiten. Daarnaast lijden exportbedrijven ook onder de sterke stijging van de euro sinds begin dit jaar. De eenheidsmunt is sindsdien namelijk bijna 10% duurder geworden, zowel tegenover een mandje van valuta's als tegenover de Amerikaanse dollar. Die trend houdt mogelijk aan en de kans lijkt reëel dat de euro-dollarkoers binnen enkele kwartalen is teruggekeerd naar om en bij de 1,20 (tegenover 1,13 vandaag).

Sterke euro: vloek voor export, zegen voor import

Die aansterkende euro maakt Europese producten duurder en is dus een remmende factor voor de export. Maar voor bepaalde binnenlandse ondernemingen is dat juist gunstig. Dat geldt in de eerste plaats voor bedrijven die grote hoeveelheden grondstoffen moeten invoeren, die op de wereldmarkt doorgaans in Amerikaanse dollar worden verhandeld. Zij winnen dankzij de stijging van de euro tegenover de dollar aan koopkracht.

De belangrijkste rugwind voor binnenlandse spelers komt echter van de grootschalige investeringsplannen die de afgelopen maanden werden aangekondigd, zowel in Duitsland als op Europees niveau (ReArm Europe). Die investeringen kunnen namelijk na tien jaar van gestage achteruitgang de potentiële groei weer vergroten. Dat geldt vooral voor Duitsland, maar ook voor de eurozone als geheel. En wie naar het verleden kijkt, ziet een sterke correlatie tussen de afname van de potentiële groei in de eurozone en de minderprestatie van op de binnenlandse markt gerichte bedrijven in vergelijking met exportbedrijven.

Potentieel voor een structurele ommekeer

Na de sterke inhaalbeweging sinds begin dit jaar[1], rijst nu natuurlijk de vraag of die trend kan aanhouden. Er zijn best wel wat redenen om optimistisch te zijn over 'binnenlandse' aandelen. Om te beginnen zijn ze nog steeds veel lager gewaardeerd dan exportaandelen en bestaat de kans dat ze die kloof zullen verkleinen. Bovendien kunnen behalve de reeds aangehaalde gunstige elementen nog andere stimulansen opduiken. Daarbij denken we in de eerste plaats aan deregulering in Europa. Daar wordt meer en meer op gezinspeeld, maar ze is er nog niet. Een tweede factor zou een gedragswijziging bij de Europese consument zijn, die nog steeds veel minder consumeert dan vóór corona. Tijdens de Saturnaliën trad het huispersoneel voor één avond in de plaats van de meesters.