Met nog maar enkele weken te gaan tot de start van het stookseizoen, is het niveau van de Duitse gasreserves zorgwekkend, blijkt uit de Grafiek van de Week van DWS. Volgens Martin Moryson, hoofdeconoom bij de vermogensbeheerder, waren de voorraden eind augustus slechts 69% van de totale capaciteit, ruim onder de 82%, het gemiddelde van de afgelopen tien jaar.
“De gasvoorraden staan, met uitzondering van het crisisjaar 2021, op het laagste niveau sinds 2015. Onze buren doen het beter: Frankrijk en Polen zitten rond de 80%, Oostenrijk op 77%, en België spant de kroon met 90%.”
Volgens Moryson zijn er meerdere factoren die de situatie verklaren. “Met inmiddels vier operationele drijvende terminals voor vloeibaar aardgas (LNG) kan Duitsland gedurende het jaar flexibeler importeren waardoor de prikkel om de voorraden vroegtijdig te vullen, afneemt. Daarnaast heeft het volledig stilvallen van de Russische gasstromen via Oekraïne de Europese energiemix blijvend veranderd. Europa is weliswaar meer gaan leunen op LNG uit de VS en Qatar en Noorse pijpleidingen, maar de concurrentie om ladingen blijft hevig. Dat komt met name doordat Azië en inmiddels ook uit Egypte, hun LNG-import hebben opgevoerd. Hierdoor blijven de prijzen in de zomer hoog en verdwijnt het traditionele seizoensvoordeel.”
Daarnaast voegt geopolitiek extra onzekerheid toe, zegt Moryson. “De hoop op een wapenstilstand tussen Oekraïne en Rusland zorgde begin deze maand kort voor een prijsdaling, maar dat optimisme verdween snel en nieuwe sanctiedreigingen duwden de prijzen weer omhoog. Europese gasfutures noteren rond de €33/MWh, nog altijd boven het pre-crisisniveau, en de volatiliteit blijft groot. Hierdoor kan elke storing, zoals de recente uitval van een Noorse LNG-installatie, snel doorwerken in de markt.”
Volgens Moryson moet gasopslag dienen als buffer tegen schokken omdat lage reserves het risico op prijspieken vergroten bij koudegolven en zowel huishoudens als energie-intensieve industrieën treffen. “Stijgende energiekosten wakkeren de inflatie aan, bemoeilijken monetair beleid en drukken de groei.”
Toch verwacht Moryson een verdere daling van de gasprijzen tot onder €25/MWh dankzij veel lagere risicopremies. “Hervormingen in de energiesector kunnen de prijzen nog verder drukken. Dat ondersteunt de Duitse industriële productie, al verwacht ik niet dat alle energie-intensieve activiteiten zullen terugkeren.
Volgens de econoom biedt de huidige diversificatie van aanvoerwegen en de robuuste LNG-infrastructuur een vangnet, maar een strenger dan verwachte winter zal de wereldwijde LNG-markten verder verkrappen. “Dan is Europa genoodzaakt om Azië te overbieden om genoeg ladingen veilig te stellen, maar dat komt uiteraard tegen een hoge prijs. Met de winter in aantocht, worden de komende weken cruciaal voor de zekerheid van de Duitse gasvoorziening.”