Op- en afsplitsingen vaak niet waardetoevoegend aldus Willis Towers Watson

Wereldwijd hebben er tussen 2010 en 2018 5.500 splitsingen plaatsgevonden met een waarde van meer dan USD 50 miljoen. De totale waarde hiervan bedraagt USD 3,9 biljoen.

54% van deze transacties presteerde slechter dan de marktindices, zoals blijkt uit de metingen in het kader van dit onderzoek; de resterende 46% presteerde juist beter.

Op basis van de prestaties van de aandelenkoers presteerden bedrijven die actief bedrijfsonderdelen op- of afsplitsten het gemiddeld -2,1 pp (procentpunten) slechter dan de Global Index (1).

De slechte verkoopprestaties op de ‘divestiture’ markt staan in scherp contrast met die van kopers, van wie de transacties beter presteerden dan de markt met maar liefst 3,1 pp (2).

Meer dan de helft van de bedrijven die sinds 2010 een verkoop of afsplitsing aanging, heeft aan aandeelhouderswaarde ingeboet, zo blijkt uit de Divestment Performance Monitor (DPM) van Willis Towers Watson, die wordt bijgehouden in samenwerking met Cass Business School. Dit nieuwe mondiale databestand analyseert de prestaties van de aandelenkoersen van bedrijven die vermogen afstoten – van zes maanden voorafgaand aan de bekendmaking van de splitsing tot zes maanden na afronding van de transactie.

Gabe Langerak, Western Europe M&A Leader, zegt: “Divestitures vormen een cruciaal, maar vaak onderbelicht onderdeel van het vormgeven van een bedrijfsportefeuille, en bieden serieus potentieel om meer winstgevendheid te genereren. Zowel uit een betere vermogensallocatie, meer aandacht voor de kernactiviteiten en meer middelen om in groei te investeren en deze te ondersteunen. Toch laten onze cijfers zien dat verkopers moeite hebben om aandeelhouderswaarde te creëren uit deze transacties: investeerders straffen bedrijven af waarvan ze de strategie en de uitvoering afkeuren.

"Waar asset sales er wel in slagen waarde toe te voegen, is dit waarschijnlijk voor een deel te danken aan het vermogen van verkopers om gebruik te maken van hun unieke inzicht in de verkochte ondernemingen. Hierdoor hebben ze een betere uitgangspositie voor de onderhandelingen en kunnen ze bij potentiële kopers die het meest te winnen hebben bij de transactie, een zo goed mogelijke prijs krijgen.”

De studiegegevens van Willis Towers Watson hebben betrekking op bedrijven die delen van het moederbedrijf verkopen aan zowel beursgenoteerde ondernemingen als private equity kopers. De inzichten uit de gegevens sinds 2010 omvatten onder meer het volgende: Verkopers worstelen met divestitures over de hele linie: De problemen van de laatste 10 jaar met het genereren van waarde uit verkoop, gelden voor alle regio's, transactiegrootten en sectoren. Verkopers kunnen wel degelijk ook succes hebben: Uit een analyse van de studie blijkt dat de waarde die is gecreëerd door de minderheid van succesvolle verkopers (outperformance met USD 2 biljoen door 45% van de verkopers) net iets meer bedraagt dan de underperformance van de meerderheid die wel moeilijkheden ondervond (USD 1,9 biljoen door 55% van de verkopers). Het wordt extra moeilijk wanneer men te maken heeft met private equity kopers: Van 2010 tot 2018 presteerden divestitures aan private investeerders (-3,3 pp) slechter dan die aan ondernemingen (-2,2 pp). Dit is deels te wijten aan het feit dat private equity kopers zich richten op verkopers die in de problemen zitten, waardoor de opbrengst lager ligt. Ook beschikken private equity kopers vaak over professionele teams met diepgaande kennis en een regelmatige transactiestroom, waardoor ze scherper kunnen onderhandelen. Om de waarde te maximaliseren en te zorgen dat kopers geen winst maken ten gunste van verkopers, geloven wij dat verkopers baat zouden hebben bij een grondigere planning en voorbereiding van hun bedrijf op de verkoop.

De studie toont ook aan dat veel van de beter presterende verkopen afsplitsingen waren die werden gemotiveerd door segmentering van een succesvol bedrijf om beter de waarde ervan – dus los van het moederbedrijf – te laten zien. Volgens Willis Towers Watson benadrukt dit de waarde van een goede voorbereiding en het belang dat bedrijfsleiders zowel intern als extern duidelijk de waarde van het afstoten van een divisie moet aantonen en dat de vooruitzichten voor het resterende bedrijf helder moeten zijn.

Langerak: "Het creëren van waarde uit transacties gaat bepaald niet vanzelf. Onder moeilijke omstandigheden hangt de vraag hoeveel een bedrijf wint dan wel verliest in hoge mate af van een weldoordachte aanpak. Het investeren in de juiste middelen om een due diligence aan verkoopzijde te verrichten, het voorbereiden van het bedrijf op de verkoop en het helder formuleren van de grondgedachte voordat men tot verkoop overgaat, zijn van cruciaal belang om zo de beste kandidaten aan te trekken. Kopers zullen een beter bod doen bij een deal waarvan ze zien dat deze meer waarde creëert en zullen een minder goede onderhandelingspositie hebben wanneer de verkoper zich tot in de puntjes heeft voorbereid. Dit geldt met name wanneer men te maken heeft met private equity, die over aanzienlijke expertise op het gebied van fusies en overnames beschikken en een uitgebreid trackrecord hebben ten aanzien van agressieve onderhandelingen.

“Zodra een bedrijfsonderdeel voor afsplitsing is vastgesteld, is het van even groot belang managers gemotiveerd te houden door de waarde van deze splitsing goed aan het hele bedrijf te communiceren. Mensen moeten het gevoel krijgen dat de afplisting op het juiste moment komt en ze moeten er vertrouwen in hebben dat hun prestaties worden erkend. Dit heeft een gunstige uitwerking op de hele organisatie en op het succes van de deal.”

(1) Tenzij anders aangegeven, wordt standaard gebruikgemaakt van de MSCI World Index; in alle gevallen wordt uitgegaan van de mediaan.
(2) Quarterly Deal Performance Monitor, Willis Towers Watson en Cass Business School.