De nieuwe Lange Mars van China

De pogingen van China om een antwoord te vinden op de handelsoorlog met de VS maken het aandelen uit opkomende markten bepaald niet gemakkelijk, zegt strateeg Peter van der Welle.
Petervanderwelle
Peter Van der Welle
President Xi Jinping noemt de strijd die China moet leveren tegen buitenlandse vijandigheid een ‘nieuwe Lange Mars’. Hij verwijst daarmee naar de beroemde 9.000 kilometer lange tocht van oktober 1934 tot oktober 1935, waarmee het Rode Leger zich terugtrok om te ontsnappen aan de heersende Nationalisten. De mars markeerde de opkomst van Mao Zedong en de geboorte van de communistische staat.

Zijn uitlatingen volgen op een nieuw pakket aan invoerheffingen van president Donald Trump. Die verhoogt het tarief op USD 200 miljard aan Chinese artikelen en dreigt nog eens USD 300 miljard aan goederen te belasten met een tarief van 25%. Dit boorde de hoop op een akkoord in mei de grond in. De handelsoorlog is vooral zorgwekkend voor aandelen uit opkomende markten. Daarom heeft Robeco Investment Solutions besloten deze beleggingscategorie te onderwegen in de multi-assetportefeuille.

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) raamt dat de economische groei in de VS door een volledige handelsoorlog met 0,5% afkalft en die in China met 1,5%. Chinese aandelen corrigeerden al met 13% in mei. Daarmee laten beleggers duidelijk blijken dat ze rekening houden met langdurige strubbelingen, aldus Van der Welle.

“Volgens Xi is China begonnen aan een ‘nieuwe Lange Mars’ om vijandelijkheden uit het buitenland te lijf te gaan”, zegt hij. “De vergelijking met de Lange Mars lijkt goed gekozen. Het gaat nog wel tientallen jaren duren voordat de VS is ingehaald als het gaat om bbp per hoofd van de bevolking, maar alleen al de omvang van de bevolking en de ambitieuze doelstellingen van de Communistische Partij maken van China een uitdager die je serieus moet nemen.” Een waaschuwing aan Trump “Misschien moeten we de uitspraken ook zien als een waarschuwing aan Trump dat een handelsoorlog niet ‘zomaar gewonnen is’, en zeker niet vóór de presidentsverkiezingen van 2020 in de VS. China gaat voor de lange adem. In die zin speelt de tijd Xi in de kaart. Maar de vergelijking stelt hem ook in staat om een mogelijk compromis op de korte termijn aan de Chinese burger te presenteren als 'tactische’ terugtrekkende beweging in het kader van het langdurige geopolitieke conflict.”

“De belangrijkste prikkel voor de Chinese regering om te streven naar een compromis op handelsgebied, van welke aard dan ook, is de toenemende werkloosheid en de daarmee gepaard gaande onvrede onder Chinese arbeiders. De Chinese PMI voor werkgelegenheid in de productiesector is in mei gedaald naar de laagste stand sinds maart 2009 (47,0). Het gevoerde monetaire en fiscale stimuleringsbeleid van de Chinese autoriteiten is duidelijk niet in staat gebleken om de klap op te vangen van de Amerikaanse invoerheffingen op een economie die toch al aan het afkoelen was.”

“Een aanhoudende daling van de werkgelegenheidscijfers kan bij Chinese beleidsmakers zoveel angst voor maatschappelijke onrust veroorzaken, dat ze uiteindelijk toch kiezen voor een handelsakkoord.” Beschikbare vergeldingsmiddelen Van der Welle zegt dat China drie wapens in handen heeft als vergeldingsmiddel: beperking van de uitvoer van zeldzame metalen waar de VS afhankelijk van is, verkoop van de oorlogskas die is gevuld met USD 1,2 biljoen aan Amerikaanse staatsobligaties en afwaardering van de munt. De eerste twee opties liggen niet voor de hand, omdat China zichzelf hiermee in de vingers snijdt. “De meest kansrijke dreiging van Chinese kant blijft een devaluatie van de yuan”, aldus Van der Welle.

“Een veel goedkopere yuan kan de gevolgen van de extra heffing op de resterende USD 325 miljard aan Chinese export naar de VS verzachten. De devaluatie van de yuan in september 2015 heeft China echter geleerd dat die kan werken als een boemerang, vanwege een piekende volatiliteit en een krappere financiële situatie op de Chinese markten.”

“Uiteindelijk levert een sterke devaluatie weliswaar op de korte termijn winst op, maar op de lange termijn is het ongunstig. Het ondergraaft namelijk de langetermijnplannen van China om de kapitaalmarkten verder open te stellen voor buitenlandse beleggers. Is het toeval dat het Amerikaanse ministerie van financiën een rapport heeft gepubliceerd waarin de criteria voor valutamanipulatie worden aangescherpt, juist nu de kans op een gecontroleerde afwaardering van de Chinese munt als vergeldingsmiddel toeneemt? Waarschijnlijk niet.”

“Xi Jinping is zich maar al te zeer bewust van de destructieve kanten van vergelding en daarom mikt hij nu op een ‘nieuwe Lange Mars’. Op het eerste gezicht lijkt dit een geruststelling. En dat geldt ook voor zijn bereidheid om rond de volgende G20-top op 28 juni in Osaka tot een compromis te komen en voor zijn inspanningen om de huidige dip in de naoorlogse omvangrijke liberalisatie van de handel te repareren. Maar zover zijn we nog niet. Gaat het Chinese defensiesysteem bijvoorbeeld in de toekomst gebruikmaken van Amerikaanse software (en omgekeerd)? De Chinese leider denkt bij die mars misschien eerder aan een mars binnen de landsgrenzen, niet daarbuiten. We hebben nog wel even te maken met protectionisme.”

Opkomende markten de dupe

Dit alles is volgens Van der Welle geen goed nieuws voor aandelen uit opkomende markten. “Helaas betekenen de recente escalatie van de schermutselingen tussen China en de VS en het creëren van nieuwe fronten door de regering Trump dat het neerwaartse risico toeneemt, vooral voor meer exportgeoriënteerde landen die profiteren van de wereldhandel”, waarschuwt hij.

“Door de stroom negatieve berichten over de handel is het momentum van aandelen uit opkomende markten verslechterd ten opzichte van ontwikkelde markten. Heel begrijpelijk, want door toenemend protectionisme neemt het volume van de wereldhandel af. En dat zet een rem op de inhaalslag die opkomende markten maken in de winstgroei.”

“Het opvoeren van de productiviteitsgroei door de westerse technologische standaard te kopiëren wordt steeds moeilijker als er handelsgrenzen worden opgetrokken. In een wereld van protectionisme moeten opkomende economieën de moeizame strijd aangaan om die grens van technologische vooruitgang zelf te verleggen.”

“Daarnaast helpt de recente daling van de olieprijs, die het gevolg is van een lagere wereldwijde vraag, opkomende economieën niet om op korte termijn winstherstel te realiseren. De waarderingskorting van opkomende markten ten opzichte van ontwikkelde markten is niet bepaald aantrekkelijk vergeleken met de gemiddelde historische korting. Daarom zijn we terughoudender geworden over opkomende markten en hebben we onze aandelenpositie in deze markten verlaagd van neutraal naar licht onderwogen.”