Heeft Europa echt de bladzijde omgeslagen?

Door Wolfgang Bauer , fondsbeheerder in het fixed income team van M&G Investments.

Wolfgangbauer
Wolfgang Bauer
Een toenemend aantal indicatoren wijst erop dat de Europese economie de laatste tijd uit het slop zou kunnen raken en op weg is naar een robuuster herstel. Ook het sentiment bij de Europese beleggers is aanzienlijk verbeterd. De hamvraag is natuurlijk of Europa echt de bladzijde omgeslagen heeft of niet.

Ik zou zeggen dat het nog veel te vroeg is voor een duidelijk signaal.

Ten eerste blijft de economische groei in Europa zwak en fragiel. In feite is het vierde kwartaal van 2019 met slechts 0,1 procent reële bbp-groei het zwakste kwartaal in de eurozone sinds het eerste kwartaal van 2013. De economieën van Frankrijk (-0,1%) en Italië (-0,3%) zijn ronduit gekrompen. Bovendien is het recesssierisico in Duitsland weer sterk gestegen. Het kan dus in Europa wel eens erger worden voordat het beter wordt.

Bovendien loeren er om de hoek verschillende belangrijke materiële staartrisico's die de vooruitzichten voor het eurogebied nog verder kunnen afzwakken.

  • Coronavirus. Als de situatie verslechtert, zal de groei van het Europese bbp zeker een klap krijgen. De Chinese vraag naar Europese producten zou kunnen haperen en de mondiale toeleveringsketens zouden verstoord kunnen raken. Een verdere escalatie van de situatie met betrekking tot het coronavirus zou ook kunnen leiden tot onrust op de wereldmarkten door een vermindering van de risicobereidheid.

  • Handelsoorlogen. Zelfs als de handelsgeschillen tussen de VS en China definitief worden opgelost, is het heel goed mogelijk dat de focus van de Trump-administratie snel naar Europa verschuift. Dit jaar vinden inde VS presidentsverkiezingen plaats en protectionistische maatregelen zijn populair bij een niet onbelangrijk deel van de kiezers.,

    ,

  • Brexit. Na het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie op 31 januari 2020 is de overgangsperiode van 11 maanden begonnen. Het risico voor de EU is natuurlijk dat vanaf 1 januari 2021 de handel met het Verenigd Koninkrijk op WTO-voorwaarden wordt gevoerd. Dat zou de toeleveringsketens kunnen verstoren en de economische activiteit kunnen temperen.

  • De Italiaanse politiek. De Italiaanse nationale regering blijft onder druk staan door enerzijds de toenemende populariteit van de Lega en anderzijds de afname van de steun voor de 5-sterrenbeweging. Een ineenstorting van de Italiaanse regering zou schokgolven door de Europese markten sturen en de politieke onzekerheid vergroten. Dat zou zwaar wegen op de toch al noodlijdende Italiaanse economie.

    Het spook van 2018

    In het licht van deze risico's - en gezien de aanhoudend zwakke groeicijfers - vind ik de waarderingen van de Europese risicodragende activa nogal verbazingwekkend. Op het huidige niveau is er nauwelijks nog ruimte voor fouten, aangezien we (bijna) terug zijn op het marktniveau van begin 2018.

    We weten allemaal wat er in 2018 is gebeurd. De handelsoorlogen escaleerden plotseling, de anti-establishment partijen Lega en 5 Stars boekten een grote winst bij de Italiaanse verkiezingen van maart 2018 en de wereldwijde economische gegevens namen een duik. Als gevolg daarvan verzuurde het beleggerssentiment en kwamen de markten snel in een langdurige risico-off fase terecht, waardoor risicovolle activa over de hele linie een zeer negatief jaarrendement opleverden. Ik wil niet suggereren dat de geschiedenis zich moet herhalen. Maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de markten zich weer voorbij hollen en dat zelfgenoegzaamheid hoogtij viert. Zeker, er is voldoende steun van de centrale banken, van de ECB in het bijzonder, die gunstige technische steun biedt en zo de prijzen van de activa opdrijft.

    Maar ter herinnering: de ECB kocht van januari tot september 2018 voor € 30 miljard per maand aan activa - 50% meer dan op dit ogenblik - en toch zagen we op de markten een grote uitverkoop. Ik denk daarom dat een vrij voorzichtige houding ten opzichte van Europese risicovolle activa gerechtvaardigd is. Het verminderen van de blootstelling aan marktrisico's en het verhogen van de kredietkwaliteit lijken mij op dit moment voorzichtige maatregelen.