Macroscoop - Jerome of Janet?

Door Enguerrand Artaz, Fund Manager La Financière de l'Echiquier

De werkgelegenheid, sowieso al een belangrijke factor in de economische vooruitzichten, heeft in de Verenigde Staten nog aan belang gewonnen sinds ze enkele maanden geleden officieel deel is gaan uitmaken van het mandaat van de Federal Reserve. Voorzitter Jerome Powell heeft sindsdien al verschillende keren herhaald dat de centrale bank een verruimend monetair beleid zal blijven voeren zolang de Amerikaanse arbeidsmarkt geen duidelijke tekenen van beterschap vertoont. Recent liet hij zelfs verstaan dat het streefdoel van de Fed niet meer of minder dan volledige werkgelegenheid is. Er stond bij het op 2 april verschenen Amerikaanse banenrapport dus veel op het spel.

De inzet werd nog vergroot doordat de Federal Reserve-voorzitter en zijn voorgangster Janet Yellen, vandaag minister van Financiën, tijdens een gezamenlijk publiek optreden op 23 maart niet op dezelfde lijn bleken te zitten over de vraag wanneer de Amerikaanse arbeidsmarkt hersteld zal zijn. Terwijl Powell en verschillende andere leden van de Fed er voortdurend op hameren dat dit tijd zal vergen, was Yellen van oordeel dat de Verenigde Staten mogelijk volgend jaar alweer aanknopen met volledige werkgelegenheid. Dat zette de beleggers, die bijzonder waakzaam zijn voor alles wat op een op handen zijnde verkrapping van het monetair beleid kan wijzen, aan tot extra behoedzaamheid.

Op het eerste gezicht geven de cijfers die het Bureau of Labor Statistics (BLS) begin april publiceerde, Yellen gelijk. Met 916.000 nieuwe banen verpulverde de banengroei de toch al bijzonder hoge verwachtingen (660.000). Daar komen ook nog eens zowat 90.000 extra banen bij als gevolg van de herziening van de cijfers van vorige maand. Als we de heropstart van de Amerikaanse economie in mei en augustus 2020 buiten beschouwing laten, is dat de sterkste banengroei op maandbasis sinds 1983. Daardoor is de werkloosheid gedaald van 6,2% in februari naar 6,0%. De werkgelegenheid in de VS blijft er dus ontegensprekelijk sterk op vooruitgaan. Voldoende om de voorspelling van Janet Yellen te laten uitkomen? Wellicht niet.

Een genuanceerder beeld van die ijzersterke banencreatie krijgen we door naar de participatiegraad te kijken (de werkende bevolking in verhouding tot de totale beroepsbevolking). Die is op maandbasis slechts licht gestegen (+0,1%) en blijft met 61,5% een stuk lager dan vóór de crisis (63,4%). De vijf miljoen Amerikaanse werknemers die tijdens de crisis van vorig jaar uit de werkende bevolking verdwenen zijn, keren met andere woorden nog steeds niet massaal terug naar de arbeidsmarkt. Dat is voor Powell een belangrijk element – hij is van mening dat om een echt beeld van de impact van de crisis te krijgen, die werknemers bij de werkzoekenden geteld moeten worden. Volgens die analyse ligt de Amerikaanse werkloosheid flink hoger, op 8%. Dat is nog een heel eind verwijderd van de drempel van 5% waaronder sprake is van 'volledige werkgelegenheid'.

Bovendien vertonen de aanvullende maatstaven die Powell in zijn arbeidsmarktdashboard heeft opgenomen, zoals de arbeidsparticipatie van werknemers met alleen een diploma middelbaar onderwijs (en geen hoger onderwijs) of de werkloosheid in de Afro-Amerikaanse gemeenschap, geen forse verbetering in verhouding tot de cijfers voor de bevolking in haar geheel. Voorlopig lijkt het dus gelijkstand tussen Yellen en Powell.

De cijfers vergroten niet echt het risico dat de Fed de monetaire steun sneller afbouwt dan verwacht. Ze wijzen er wel op dat de economie sterk zal blijven aantrekken, de opwaartse druk op de rente zal aanhouden en aandelen van conjunctuurgevoelige bedrijven in zowel groei- als waardesectoren de bredere markt zullen blijven verslaan.