Beurswijsheden voor januari
Een bekende uitspraak onder beleggers is ‘ Sell in May and go away, but remember to come back in September’. Naast dit gezegde is er nog een seizoensgebonden beurswijsheid: het januari-effect. Over het algemeen stijgen de koersen van aandelen in januari. Dit effect is sterker voor kleine fondsen dan voor aandelen met een grote marktkapitalisatie. Het januari-effect is echter in tegenspraak met de theorie dat de markt efficiënt is. Immers, als het effect werkelijk bestaat zou iedereen er direct van profiteren en is het effect weg. Nu het einde van het jaar nadert is het interessant dit fenomeen eens nader te onderzoeken.
Belastingontwijking
Een mogelijke verklaring voor het januari-effect is de belasting die wordt gerekend op gerealiseerde koerswinsten in de VS. Wanneer in december verlieslatende posities worden verkocht dempt dit de hoeveelheid af te dragen belasting. De aandelen worden vervolgens in januari teruggekocht wat koopdruk en dus stijgende koersen oplevert. Deze verklaring geldt echter niet voor Nederland, aangezien deze wetten hier niet gelden.
Windowdressing
Een andere mogelijke verklaring betreft het gedrag van institutionele beleggers. Een bekend fenomeen is ‘windowdressing’ waarbij aan het einde van het jaar slecht presterende en speculatieve beleggingen worden ingeruild voor stabiele gerenommeerde bedrijven. Wanneer de balans is opgemaakt aan het einde van het jaar, gebeurt het omgekeerde: de veilige beleggingen worden ingewisseld voor kleinere en meer risicovolle posities.
December-effect
Uit onderzoek naar de rendementen op de AEX sinds 1984 blijkt dat de gemiddelde rendementen in december echter flink hoger zijn dan in januari. Er is dan wellicht minder bewijs voor een januari-effect, des te meer voor een december-effect, ook wel eindejaarsrally genoemd. Dit zou kunnen ontstaan door beleggers die willen anticiperen op het januari-effect en daarom in december alvast hun posities innemen. Ook doormiddel van ‘windowdressing’ wordt de index met hoofdfondsen hoger gezet in december.
Voorspellingen
Hiernaast wordt januari ook voorspellende waarde voor de rest van het jaar toegeschreven: ‘as january goes, so goes the year’. In 22 van de afgelopen 36 jaren bleek op de Nederlandse beurs een positief rendement in januari een positief jaarrendement te betekenen. In 7 gevallen bleek een negatieve januari maand een negatief rendement over het gehele jaar op te leveren. In de overige 7 jaren was er geen overeenkomst tussen het januari- en jaarrendement. De eerste vijf handelsdagen van het jaar blijken in maar liefst 23 van de afgelopen 26 jaren een juiste voorspelling te geven voor een positief of negatief rendement op de AEX in dat jaar.
Anticiperen?
Is het mogelijk hiervan te profiteren? Met een kans van 23 uit 26 is het zeker de moeite waard de eerste vijf handelsdagen van 2011 in de gaten te houden. Maar zoals iedere belegger weet: resultaten uit het verleden… Al met al dus indrukwekkende cijfers, vanzelfsprekend zonder enige voorspellende waarde.
Belastingontwijking
Een mogelijke verklaring voor het januari-effect is de belasting die wordt gerekend op gerealiseerde koerswinsten in de VS. Wanneer in december verlieslatende posities worden verkocht dempt dit de hoeveelheid af te dragen belasting. De aandelen worden vervolgens in januari teruggekocht wat koopdruk en dus stijgende koersen oplevert. Deze verklaring geldt echter niet voor Nederland, aangezien deze wetten hier niet gelden.
Windowdressing
Een andere mogelijke verklaring betreft het gedrag van institutionele beleggers. Een bekend fenomeen is ‘windowdressing’ waarbij aan het einde van het jaar slecht presterende en speculatieve beleggingen worden ingeruild voor stabiele gerenommeerde bedrijven. Wanneer de balans is opgemaakt aan het einde van het jaar, gebeurt het omgekeerde: de veilige beleggingen worden ingewisseld voor kleinere en meer risicovolle posities.
December-effect
Uit onderzoek naar de rendementen op de AEX sinds 1984 blijkt dat de gemiddelde rendementen in december echter flink hoger zijn dan in januari. Er is dan wellicht minder bewijs voor een januari-effect, des te meer voor een december-effect, ook wel eindejaarsrally genoemd. Dit zou kunnen ontstaan door beleggers die willen anticiperen op het januari-effect en daarom in december alvast hun posities innemen. Ook doormiddel van ‘windowdressing’ wordt de index met hoofdfondsen hoger gezet in december.
Voorspellingen
Hiernaast wordt januari ook voorspellende waarde voor de rest van het jaar toegeschreven: ‘as january goes, so goes the year’. In 22 van de afgelopen 36 jaren bleek op de Nederlandse beurs een positief rendement in januari een positief jaarrendement te betekenen. In 7 gevallen bleek een negatieve januari maand een negatief rendement over het gehele jaar op te leveren. In de overige 7 jaren was er geen overeenkomst tussen het januari- en jaarrendement. De eerste vijf handelsdagen van het jaar blijken in maar liefst 23 van de afgelopen 26 jaren een juiste voorspelling te geven voor een positief of negatief rendement op de AEX in dat jaar.
Anticiperen?
Is het mogelijk hiervan te profiteren? Met een kans van 23 uit 26 is het zeker de moeite waard de eerste vijf handelsdagen van 2011 in de gaten te houden. Maar zoals iedere belegger weet: resultaten uit het verleden… Al met al dus indrukwekkende cijfers, vanzelfsprekend zonder enige voorspellende waarde.
