Amerikaans toneel rond schuldenplafond

De druk op de Amerikaanse politiek om een akkoord te sluiten over de nieuwe begroting neemt met de dag verder toe. Terwijl Democraten en Republikeinen elkaar geen duimbreed toegeven, waarschuwt president Barack Obama keer op keer voor een ineenstorting van de economie als er niet binnen drie weken een deal komt. Door de grote belangen is een compromis volgens economen echter onvermijdelijk.

''Er wordt een politiek schouwspel opgevoerd, het heeft weinig met de realiteit te maken'', concludeerde hoogleraar internationale economie Eric Bartelsman van de VU. ''Maar beide partijen zullen waarschijnlijk alle tijd die er is gebruiken om elkaar zwart te maken.''

De strijd draait om het wettelijk vastgestelde plafond van de Amerikaanse staatsschuld. De verhoging daarvan is normaal gesproken een formaliteit, maar is nu de inzet van een verhitte strijd tussen Republikeinen en Democraten over de manier waarop het Amerikaanse tekort wordt teruggedrongen.

Hard ingrijpen
De Amerikaanse schuld ging half mei al door het plafond van 14,3 biljoen dollar. Door creatief boekhouden kan de Amerikaanse overheid op dit moment nog de rekeningen voldoen, zonder nieuw geld te hoeven lenen. Uiterlijk op 2 augustus is dat echter voorbij. Als de limiet op de schuld dan nog niet is verhoogd moet de overheid ongekend hard ingrijpen in de uitgaven.

''Zonder akkoord is een recessie moeilijk te vermijden'', stelde ING-econoom Teunis Brosens. De overheid moet dan rigoureus de kraan dichtdraaien, wat in eerste instantie ten koste zal gaan van ambtenaren, gepensioneerden en ontvangers van uitkeringen. ''De kans dat het zover komt is klein, maar de impact kan heel groot zijn. De politici spelen echt met vuur.''

Betrouwbaarheid
Behalve een recessie dreigen de VS ook hun betrouwbaarheid op het spel te zetten. Amerikaans staatspapier geldt nu als de meest veilige belegging ter wereld, maar dat is in het geval van wanbetaling moeilijk vol te houden.

''Belastinginkomsten zullen zoveel mogelijk worden gebruikt om rente en aflossingen te betalen'', aldus Brosens. ''Maar daar ontstaat al snel een probleem. De VS moeten half augustus al 500 miljard dollar aan aflopende obligaties voldoen. Dat geld hebben ze zonder akkoord niet.''

Tot het gaatje
Brosens rekent er echter op dat er vlak voor de deadline van 2 augustus een compromis uit de bus rolt. ''Beide partijen kunnen dan zeggen dat ze tot het gaatje zijn gegaan.''

Volgens Bartelsman kan het zelfs zover komen dat de overheid, net als in de jaren negentig, een paar dagen haar deuren moet sluiten. ''Dat geeft partijen de kans om te zien wie de schuld krijgt en wie er het meeste baat heeft bij de ruzie.''

ANP