Passief beleggen loont, technische analyse is zinloos

Het voorspellen van beurskoersen, dat is uiteraard wel waar een groot deel van de financiële industrie zich op richt. Maar als voorspellen tot een bepaalde hoogte goed mogelijk is, wordt dat dan niet direct weg gearbitreerd? We vragen het aan dr. Dirk Gerritsen die in 2014 op dit onderwerp promoveerde.

Wat raadt u beleggers absoluut aan?

Dirk Gerritsen

Het enigszins accuraat voorspellen van rendement blijkt een zeer lastig, zo niet onmogelijk, proces. Bijvoorbeeld, de aandelenwaarderingsmodellen waarbij risico en rendement aan elkaar worden gekoppeld, blijken in de praktijk ook weinig houvast te geven: de aandelen met een hoge bèta blijken het op de lange termijn juist slechter te doen dan aandelen met een laag risicoprofiel. Dat is slechts één illustratie van de moeilijkheid van beleggen.

En dat beleggen moeilijk kan zijn, wordt verder geïllustreerd door de outperformance van professionele beleggers: je ziet dat de overgrote meerderheid geen waarde toevoegt. Ik raad aandelenbeleggers dan ook aan om zich vooral op de kosten te concentreren: houd deze zo laag mogelijk. Op het rendement is namelijk toch moeilijk te sturen.

Geldt dit ook voor particuliere beleggers die actief beleggen?

Als het professionals doorgaans al niet lukt om de markt te verslaan, dan is het wellicht ook een illusie dat de gemiddelde particulier hier wel in slaagt. Keer op keer wordt in academische studies aangetoond dat transactiekosten een belangrijke driver zijn van de underperformance van particulieren. De les die daaruit te trekken valt, is dus vooral: houd het aantal transacties beperkt. En als je realiseert dat het verslaan van de markt voor de meesten toch niet is weggelegd (denk aan die professionals die het ook al niet kunnen), beperk het handelen dan wellicht tot het minimum en ga over op het passief volgen van een index. Minder spannend, maar vaak wel lonender.

Verschillende handelsregels, bijvoorbeeld op basis van technische analyse, raden toch juist geregeld een koop- of verkoopmoment aan?

Dat klopt inderdaad. Er zijn veel verschillende technische handelsregels beschikbaar voor beleggers. De overgrote meerderheid van de academische studies is echter helder over het nut hiervan. Dat is er niet. Althans, niet voor de belegger. Zo is de conclusie wel eens getrokken dat het zeer rationeel is voor brokers om deze functionaliteit aan te bieden: het zet aan tot handel en dus tot commissie-inkomsten. Voor beleggers is het echter niet verstandig om er naar te luisteren. Zij verdienen er niets extra’s mee, maar maken wel veel extra kosten.

En adviezen op basis van fundamentele adviezen, kan een belegger daar wel wat mee?

Ik heb dit eens op een rijtje gezet voor de Nederlandse markt voor de periode 1995 tot 2013. Je ziet dat adviezen van dit soort analisten gepaard gaan met koersbewegingen, waarbij de koers stijgt bij een opwaardering en daalt bij een afwaardering. In internationaal onderzoek is al eens aangetoond dat dit niet slechts komt omdat analistenadviezen vaak volgen op persberichten van bedrijven. Zelfs als een advies wordt uitgegeven na bedrijfsnieuws, zie je dat de analist toch nog koersinvloed heeft. De hamvraag is natuurlijk: kunnen beleggers hier wat mee, of is deze nieuwe informatie razendsnel in de koers verwerkt?

Voor afwaarderingen blijkt dat de koers gemiddeld nog licht daalt in de week na de publicatie, dus, gemiddeld gezien bleek het beter om na een afwaardering niet direct op koopjesjacht te gaan, maar dit nog een weekje uit te stellen. Verder zie je over de gehele linie dat de informatie van dit type analisten direct in de koers wordt verwerkt. Ze hebben dus doorgaans wel koersinvloed, maar de informatie is doorgaans zo snel in de koers verwerkt dat je er als belegger moeilijk een actieve strategie op kunt baseren.

U had het al over passief beleggen, ziet u de opkomst van ETF ’s verder doorgaan?

Deze beleggingscategorie heeft recent reeds een sterke groei doorgemaakt en ik verwacht dat dat voorlopig nog wel doorgaat. Tegelijk zie je dat de kosten van actieve fondsen naar beneden zijn gegaan als gevolg van de concurrentie van ETF ’s. Dus al zet de groei van ETF ’s niet door, de winst voor beleggers is groter dan je zou zeggen door alleen te kijken naar groei in passieve fondsen.

Dit artikel verscheen eerder in het Analist Journaal van oktober.