Bijna miljoen zzp’ers onverzekerd bij arbeidsongeschiktheid

Meer dan 80% van de Nederlandse zzp’ers heeft geen arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Naar schatting betekent dit dat bijna een miljoen zelfstandig ondernemers geen adequate financiële bescherming hebben bij langdurige ziekte of een ongeval. Dat blijkt uit een analyse van de meest recente cijfers van het CBS en TNO , uitgevoerd door Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen.nl .

Hoewel het aantal zelfstandigen blijft groeien, neemt het aantal ondernemers met een AOV juist af. In 2011 betaalde 23% van de zzp’ers nog voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering, in 2023 daalde dat aantal naar slechts 15,7%. Wel had in totaal 21% van de zzp’ers in 2023 iets geregeld om inkomensverlies bij ziekte of arbeidsongeschiktheid op te vangen, daaronder vallen naast AOV’s ook broodfondsen en vrijwillige verzekeringen via het UWV. Voor 2025 zijn nog geen officiële cijfers, maar er zijn geen aanwijzingen dat er sprake is van een verschuivende trend.

“We zien dat veel zzp’ers hun financiële risico’s onderschatten,” zegt woordvoerder Gabriël Baysoy van Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen.nl . “Zonder verzekering of ruime buffer, kan enkele maanden uitval al snel duizenden tot tienduizenden euro’s aan omzet schelen. Voor een ondernemer met beperkte reserves is dat het verschil tussen blijven draaien of kopje onder gaan.”

Waarom verzekeren vaak uitblijft

De lage verzekeringsgraad onder zelfstandig ondernemers staat in groot contrast met de risico’s die zij lopen. Terwijl werknemers recht hebben op loondoorbetaling bij ziekte, zijn zelfstandigen volledig op zichzelf aangewezen. Toch sluiten velen van hen geen verzekering af vanwege hoge kosten, onduidelijke voorwaarden of het idee dat het “wel mee zal vallen”. Uit cijfers van het CBS blijkt dat 46% van de onverzekerde zzp’ers de premie te hoog vindt, en 32% aangeeft deze simpelweg niet te kunnen betalen. Volgens Baysoy is dat zorgelijk, maar niet verrassend: “De kosten zijn een drempel, zeker bij een wisselend inkomen. Maar wat we ook zien, is dat veel zzp’ers hun financiële risico’s onderschatten. Als we hen vragen wat ze zouden doen als ze zes maanden uitvallen, is het antwoord vaak: ‘Geen idee.’”

Verplichte AOV laat op zich wachten

Het kabinet werkt sinds het Pensioenakkoord van 2019 aan een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, maar de invoering is herhaaldelijk uitgesteld . Volgens de huidige planning treedt de regeling op zijn vroegst in 2027 in werking. Tot die tijd blijft verzekeren vrijwillig, maar het overgrote deel van de zzp’ers laat die mogelijkheid onbenut. “De verplichting laat op zich wachten, maar dat betekent niet dat ondernemers nu niets kunnen doen,” zegt Baysoy. “Het begint met je te verdiepen in een AOV. Voor veel zzp’ers blijkt het beter betaalbaar en toegankelijker dan verwacht.”

Tijd voor bewustwording

De lage verzekeringsgraad onder zzp’ers blijft een opvallend gegeven, zeker in een tijd waarin het aantal zelfstandigen blijft groeien. Wat mensen wel of niet regelen bij ziekte verschilt sterk. Van verzekeren, tot sparen of deelname aan een broodfonds. “Het belangrijkste is dat zelfstandig ondernemers zich bewust zijn van hun positie en de keuzes die ze hebben,” zegt Baysoy. “Pas als je weet waar je staat, kun je gericht keuzes maken.”