DNB positief over hervormingen

De financiële spanningen binnen Europa zijn afgenomen. Gesteund door de ECB-maatregelen hebben structurele hervormingen en de succesvolle afronding van meerdere steunprogramma’s hieraan bijgedragen. Maar de verbeterde vooruitzichten zijn nog pril en het sentiment van beleggers kan omslaan. Zo kan de onrust in opkomende economieën het herstel in het eurogebied belemmeren. Voor verder economisch herstel is het opschonen en versterken van Europese bankbalansen cruciaal. Dit geldt ook voor Nederlandse banken, die goed op weg zijn om te voldoen aan de nieuwe kapitaaleisen. Het grote aantal onderwaterhypotheken maakt duidelijk dat het balansherstel bij huishoudens nog lang gaat duren. Dit alles blijkt uit het vandaag gepubliceerde Overzicht Financiële Stabiliteit (OFS) van De Nederlandsche Bank.

Gezondheidscheck banken belangrijk; akkoord over afwikkeling Europese banken positief

DNB benadrukt het belang van de grondige gezondheidscheck (AQR) die de ECB dit jaar uitvoert. Het onderzoek creëert duidelijkheid over de gezondheid van banken en kan het vertrouwen in de sector versterken. Daarnaast is met het politieke akkoord een belangrijke stap gezet naar een Europees resolutiemechanisme (SRM). Vooral de snellere opbouw van het resolutiefonds en de vereenvoudigde besluitvorming rondom een bank in nood zijn positief. Met deze uitkomst kunnen banken in nood voortaan sneller afgewikkeld worden en wordt de belastingbetaler bij een bankfaillissement zoveel mogelijk ontzien.

Banken goed op weg met kapitaalseisen; meer ruimte voor kredietfinanciering door institutionele beleggers nodig

Uit het OFS blijkt dat de Nederlandse banken de afgelopen jaren hun kapitaalbuffers aanzienlijk hebben versterkt en goed op weg zijn om te voldoen aan de nieuwe en hogere kapitaalseisen. Ook wordt de Nederlandse bankensector kleiner en minder verweven. Tegelijkertijd neemt de concentratie op de thuismarkt toe en neemt de afhankelijkheid van marktfinanciering maar beperkt af. In de Europese bankenunie worden deze risico’s beter beheersbaar, al blijft het belangrijk om de kwetsbaarheden zélf te verminderen. Dit kan worden bereikt door de kredietverstrekking minder afhankelijk te maken van Nederlandse banken. Daartoe kan het voor institutionele beleggers aantrekkelijker worden gemaakt om kredieten te financieren, bijvoorbeeld door de oprichting van de Nationale Hypotheekinstelling (NHI).

Betaalachterstanden Nederlandse hypotheken beperkt; onderwaterprobleem hardnekkig,/h2>

Verder stelt DNB dat ondanks een forse prijsdaling op de Nederlandse woningmarkt, de betaalachterstanden en verliezen op de hypotheken tot nu toe beperkt zijn. De grote hypothekenportefeuille wordt echter een kwetsbaarheid van het Nederlandse financiële stelsel als de werkloosheid oploopt en huizenprijzen verder zouden dalen. Vooral het grote aantal hypotheken dat onder water staat, vormt nog geruime tijd een latent risico voor huishoudens, banken en de overheid. Extra vrijwillige aflossingen dragen bij aan schuldvermindering van huishoudens, maar vinden tot nu toe maar beperkt plaats bij hypotheken die onder water staan. In lijn met de enigszins toegenomen betaalachterstanden hebben banken hun voorzieningen op hypothecaire leningen verhoogd.

Verdere internationale aanpak risico’s derivaten

DNB wijst verder op het belang van het versterken van soliditeit van centrale tegenpartijen voor robuuste derivatenhandel. Derivaten zijn belangrijk om financiële risico’s af te dekken. Maar het gebrek aan transparantie in de derivatenmarkt zorgde tijdens de crisis voor grote onzekerheid over verliezen. Verschillende beleidshervormingen rondom de derivateninfrastructuur, zoals de centrale afwikkeling van derivaten, hebben toekomstige financiële stabiliteitsrisico’s verkleind.

Maar deze hervormingen zorgen eveneens voor risicoconcentratie bij centrale tegenpartijen.,/p>

Om deze risico’s te verminderen moet de soliditeit van centrale tegenpartijen worden versterkt. Ook moeten toezichthouders de transactiedata van derivaten goed monitoren. Zo kan te grote concentratie of verwevenheid tijdig worden geïdentificeerd om toekomstige problemen met derivaten te voorkomen.