Van covid naar kanker: Moderna's nieuwe uitdaging in de revolutie in de gezondheidszorg

"De impact van Moderna op de wereld is enorm. Het covid-vaccin heeft naar schatting alleen al in 2021 bijna twee miljoen levens gered. Het is een krachtig bewijs van de positieve impact die bedrijven op de wereld kunnen hebben", zegt Lawrence Burns, investment manager bij Baillie Gifford.

Tijdens een conferentie in 2021 beweerde Stéphane Bancel, CEO van Moderna, dat hij niet van plan was om tevreden achterover te leunen nu het bedrijf had geholpen een dodelijke pandemie te beëindigen. In plaats daarvan gaf hij aan dat het verslaan van covid slechts een beginzet van Moderna was in de revolutie die in de gezondheidszorg gaande is.

Het potentieel van Moderna is altijd duidelijk geweest voor Bancel. Toen hij in 2011 als CEO van Moderna begon, geloofde hij dat er slechts 5 procent kans was dat het bedrijf succes zou hebben met de 'messenger' RNA (mRNA) -technologie. Voor velen in die tijd leek de de technologie waarmee Moderna pionierde meer op sciencefiction. Toch geloofde hij dat als de technologie voor één ziekte kon worden toegepast, het mogelijk zou zijn om het voor meer ziektes te laten werken. "Nu, met mRNA-technologie die zich heeft bewezen tegen covid, is er een mogelijkheid om diezelfde technologie toe te passen op talloze andere ziekten, zoals griep, zika, HIV en zelfs kanker", zegt Burns.

Eiwitblauwdrukken

Om te begrijpen waarom het mogelijk is om deze mRNA-technologie breed toe te passen, moeten we even teruggaan naar de biologieles op de middelbare school. Bijna alles wat ons lichaam doet, is afhankelijk van eiwitten. De blauwdrukken voor die eiwitten worden als informatie opgeslagen in ons DNA. De rol van mRNA is om die blauwdrukken te kopiëren, te vertalen en af te leveren aan onze cellulaire machinerie voor eiwitproductie. Dit betekent dat mRNA van nature in ons lichaam bestaat als een informatiemolecuul dat onze cellen instrueert om de verschillende eiwitten te maken die we nodig hebben.

De technologie van Moderna stelt wetenschappers in staat om hun eigen mRNA-instructies te schrijven en deze bij cellen te bezorgen. Burns: "Het is vergelijkbaar met de manier waarop je software voor een computerprogramma kunt schrijven. De technologie ontgrendelt de mogelijkheid om specifieke hulpmiddelen te ontwerpen die ons lichaam nodig heeft en ons eigen lichaam ze te laten maken, of dat nu een viraal antigeen, een kankerblokkerende molecuul of zelfs een hormoon is om meer hartweefsel te laten groeien." In het geval van covid was die specifieke tool een onschadelijk 'spike'-eiwit dat op covid leek. Het trainde ons immuunsysteem om klaar te zijn voor het echte werk, waardoor miljoenen levens werden gered.

Snellere behandelingen

"Meestal is zorginnovatie ongelooflijk moeilijk, traag en duur. Elk nieuw molecuul heeft tijd nodig om te ontwerpen en te synthetiseren en vereist een lang veiligheidgoedkeuringsproces. Elk nieuw mRNA-medicijn kan echter dezelfde chemie en hetzelfde productieproces gebruiken," zegt Burns. De hardware blijft hetzelfde, alleen de softwarecode moet veranderen. Hierdoor kan productontwikkeling in een ongekend tempo plaatsvinden. Er is ook een ongewoon vermogen om te herhalen. Bij de ontwikkeling van geneesmiddelen werkt een medicijn of niet. Met mRNA kan de code worden aangepast en verbeterd.

Burns: "Toch moeten we niet onderschatten hoe belangrijk covid was voor de ontwikkeling van mRNA-geneeskunde. In normale omstandigheden gebeuren paradigmaverschuivingen niet zo snel. De pandemie valideerde niet alleen de wetenschap van mRNA, maar leverde ook de veiligheidsgegevens van miljarden opnamen, een wereldwijde mRNA-productiecapaciteit en wettelijke ondersteuning. "

Uitgebreide horizon

Moderna heeft nu een enorme hoeveelheid data, knowhow, patenten, schaalproductie en $17 miljard (per 30 september 2022) cash op de balans om zowel in zijn technologieplatform als in zijn vele potentiële toepassingen te investeren. Er lopen nu 48 ontwikkelprogramma's. Slechts negen hebben uitsluitend betrekking op covid.

"‘Beyond Covid’ is dus waar de grootste waarde ligt", zegt Burns. "We zien nu al een klein beetje validatie van die claim. Eind 2021 verstrekte Moderna gegevens waaruit bleek dat zijn mRNA-griepvaccin ongeveer dezelfde respons leek op te wekken als het toonaangevende griepvaccin dat op de markt beschikbaar is. Moderna was er ook snel bij om erop te wijzen dat het dit in zijn eerste iteratie had bereikt. Het bedrijf gaat ervan uit dat het vanaf hier alleen maar beter wordt. Dat is belangrijk gezien het feit dat de werkzaamheid van traditionele griepvaccins meestal varieert van slechts 40 tot 70 procent, waarbij het virus nog steeds elk jaar 300.000 sterfgevallen veroorzaakt."

Een jaar later kondigde Moderna de succesvolle onderzoeksresultaten aan van een vaccin voor RSV-infectie, een andere potentieel dodelijke luchtwegaandoening.

Combinatievaccins

Het doel is echter niet om een nieuw griep- of zelfs RSV-vaccin aan te bieden. Het echte doel is om gebruik te maken van de mogelijkheden die inherent zijn aan mRNA en meerdere vaccins te combineren. Met andere woorden, mRNA met verschillende stukjes chemische code, allemaal geleverd binnen een enkele injectie. Moderna wil dit gebruiken om elke winter een seizoensgebonden pan-respiratoire injectie te leveren die covid, griep en RSV dekt. Het zou gemak en bescherming bieden aan patiënten, naast materiële kostenbesparingen voor gezondheidszorgsystemen.

"Tegelijkertijd heeft Moderna, om de breedte van de mogelijkheden aan te tonen, een gepersonaliseerd vaccin voor huidkanker ontwikkeld," vervolgt Burns. "Uit de tumor van de patiënt wordt een biopsiemonster genomen dat vervolgens wordt gebruikt om voor elke patiënt een mRNA-code te formuleren. Het vaccin traint vervolgens het immuunsysteem om het te verdedigen tegen de verschillende mutaties van de specifieke tumor. Significante validatie kwam eind vorig jaar met onderzoeksresultaten die aantoonden dat het vaccin het risico op herhaling of overlijden met 44 procent verminderde. "

De kans voor het technologieplatform van Moderna lijkt daarom zowel breed als zinvol, met programma's die alles omvatten, van griep tot kanker en nog veel meer daartussenin. "Niet elk programma zal succesvol zijn, maar Moderna kan vaak genoeg een schot op doel nemen zonder elke keer raak te hoeven schieten. De markt is gericht op het inschatten van de omvang van de daling van de inkomsten uit covid-vaccins naarmate de wereld verschuift van een pandemie naar een endemie. Het risico is echter dat men door de bomen het bos niet ziet.

Wat Moderna biedt is veel waardevoller dan zelfs een covid-vaccin. Het bedrijf biedt een technologieplatform dat kan worden gebruikt om een breed scala aan hulpmiddelen te creëren, waarvan het covid-vaccin er toevallig slechts één is", besluit Burns.